Dialogisch leiderschap
Dialogisch Leiderschap[bewerken]
Dialogisch Leiderschap gaat over het vermogen van mensen (met een leidinggevende rol, zoals (in)formele leiders, docenten, ouders) om door dialoog met zichzelf (de interne dialoog) en met de wereld om hen heen (de externe dialoog) effectief, authentiek en ethisch te kunnen handelen [1]. Dialogisch Leiderschap is het creëren en onderhouden van de condities voor medewerkers, studenten, kinderen om zich zo goed mogelijk te kunnen ontwikkelen.
Een dialogisch leider wordt omschreven als iemand die de kwaliteiten heeft ontwikkeld om flexibel te kunnen schakelen - de interne dialoog te voeren - tussen een variëteit aan posities, zoals de ondernemer (‘ik als iemand die richting geeft aan de organisatie’), de manager (‘Ik als iemand die zaken realiseert’), de rol van coach (‘ik als iemand die anderen bijstaat in hun ontwikkeling’), de rol van veranderleider (‘Ik als iemand die het proces van verandering leidt), en die van vakman/vrouw, professional (‘ik als iemand die leiding geeft in mijn vak’) [2]. Naast deze algemene leiderschapsposities heeft ieder mens ook unieke aspecten, bijvoorbeeld, ‘ik als altijd gehaast’, ‘ik als uit op macht’, ‘ik als onzeker’, ‘ik als leergierig’, etc. Hier bouwt Dialogisch Leiderschap voort op de persoonlijkheidstheorie van Hermans [3], de Dialogical Self Theory[4] en past de kernconcepten van deze theorie, de persoon als een verzameling van ik-posities, toe op het domein van leiderschap [5]. Voorbeelden van ik-posities zijn: ‘Ik als competitief met mezelf’, ‘Ik als schaker’, ‘Ik als levensgenieter’, ‘Ik als econometrist’, ‘Ik als vader’, ‘ik als perfectionist’. Ieder mens heeft een unieke set van ik-posities, tezamen vormen die ‘je positierepertoire’. De kern van deze benadering is dat deze verschillende aspecten van het ‘zelf’ met elkaar in dialoog moeten zijn om goed - effectief, authentiek en ethisch - te kunnen functioneren. De ‘perfectionist’ en de ‘levensgenieter’ kunnen met elkaar in conflict komen, terwijl de ‘perfectionist’ en de ‘econometrist’ als vanzelf met elkaar samenwerken.[6] De mix van verschillende soorten van ik-posities maakt dat Dialogisch Leiderschap voor de ontwikkeling van leiderschap in de richting van effectief (bereiken van resultaat), authentiek (jezelf blijven) en ethisch (trouw blijven aan je waarden) handelen relevant is.
Daarnaast besteedt Dialogisch Leiderschap specifiek aandacht aan het creëren en onderhouden van de condities voor het juiste gesprek [7], de juiste vorm van beïnvloeden, via de dialoog, waarbij samen met anderen een proces van denken en creativiteit wordt ingezet [8], via de discussie of het debat, waarbij standpunten worden uitgewisseld en verdedigd, of via instructie, waarbij via de hiërarchische lijn tot handelen wordt aangezet. Het kunnen kiezen van de juiste stijl van overleg is een noodzakelijke kerncompetentie van goed leiderschap, bij crises (bijvoorbeeld de coronacrisis), bij technische problemen (zoals de invoering van een nieuwe softwarepakket) en bij complexe kwesties (zoals bijvoorbeeld opwarming van de aarde door klimaatverandering). [9] De theorie van Dialogisch Leiderschap bouwt voort op het werk van William Isaacs (de conditie voor de dialoog creëren) [10], Kenneth Gergen (relationeel co-creëren) [11], David Bohm (nieuw denken genereren in de dialoog) [12], Ulrich Libbrecht (epistemologie) [13] en de Japanse psycholoog Masayoshi Morioka (het creëren van ‘ma’ (間) ‘ruimte in het bewustzijn) [14]. De principes van de dialoog worden niet alleen gebruikt om nieuwe vaardigheden te ontwikkelen bij het geven en ontvangen van leiding, maar ook om de condities te creëren voor een atmosfeer waarin het juiste gesprek kan ontstaan. Dialogisch Leiderschap integreert het denken van Michael Bakhtin (dialogic imagination) [15], David Bohm (nieuw denken genereren) en Martin Buber (Ik-Jij dialoog) [16]. Op deze wijze is Dialogisch Leiderschap theoretisch gepositioneerd als integratie van ‘entity and constructionist views’ zoals belicht door Mary Uhl-Bien [17].
Hoewel Dialogisch Leiderschap ook door anderen is geïntroduceerd [18], is Van Loon degene die de relatie legt met de persoonlijkheidstheorie van de Dialogical Self Theory, en niet alleen werkt vanuit de dialoog als principe voor de conversatie tussen mensen, maar ook binnen de persoon zelf. Rens van Loon (hoogleraar Dialogisch Leiderschap, Tilburg University) en Gerda van Dijk, hoogleraar Publiek Leiderschap, VU Amsterdam), hebben het concept in deze vorm ontwikkeld en gepubliceerd in 2015 in het artikel Dialogical Leadership. Dialogue as Condition Zero’ [19]. Van Loon’s inaugurale rede als hoogleraar was getiteld: Dialogical Leadership. Over Grenzen [20]. Het huidige onderzoek richt zich op de toekomst van leiderschap, met een open oog voor de duistere kant van dit fenomeen, zoals radicalisering [21]. De ontwikkeling van theorie en methode zijn ingebed in de International Society of Dialogical Science [22] en de International Leadership Association (ILA, (Maryland, U.S.) [23].
Rens van Loon is filosoof, persoonlijkheidspsycholoog en hoogleraar Dialogisch Leiderschap. Zijn werk bestaat primair uit het ontwikkelen van de theorie en de praktijk van Dialogisch Leiderschap. [24] Vanaf het begin van de jaren 90, worden theorie en methode van Dialogisch Leiderschap toegepast in organisaties, met individuele leiders, bestuurders en toezichthouders, alsook met teams en organisatie breed. In het Engelstalige boek Creating Organizational Value through Dialogical Leadership [25], worden theorie en methode uitgebreid beschreven aan de hand van de casus Canon-Océ, waarin Dialogisch Leiderschap en organisatieontwikkeling werden gecombineerd. In het boek Dialogisch Leiderschap. Als het ik wijkt, is dit verder uitgewerkt voor het Nederlandse taalgebied.
In zijn huidige rol als hoogleraar en onafhankelijk adviseur, geeft Van Loon les in de theorie en praktijk van Dialogisch Leiderschap aan de Tilburg Business School TIAS [26], Comenius Leergang, Zijlstra Center (VU), en werkt hij met toezichthouders en bestuurders, individueel en als team [27].
Dit artikel "Dialogisch leiderschap" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische en/of op de pagina Edithistory:Dialogisch leiderschap.
- ↑ Deze driedeling is ontleend aan Gill Robinson Hickman, die in 2016 het boek publiceerde Leading Organizations. Perspectives for a New Era. (Thousand Oaks: Sage Publications Inc. p. 1). Dit boek werkt deze driedeling – effectief, authentiek en ethisch - uitvoerig uit op basis van contextueel en relationeel leiderschap voor organisaties van de toekomst, voor de huidige leiderschapstheorieën, voor gedeeld leiderschap, voor cultuur en inclusie, voor ethiek, voor organisatieverandering, en voor sociale verantwoordelijkheid.
- ↑ Van Loon (2017). Dialogisch Leiderschap: Als het ik wijkt. Amsterdam: Mediawerf; Hermans, H. & Hermans-Konopka, A. (2010). Dialogical Self Theory: Positioning and Counter-positioning in a globalizing society. Cambridge University Press: UK. page 326. Van Loon, R., & Roozendaal, A. (2006). Leiderschap als kunst: Moed om te veranderen. Zaltbommel: INK.
- ↑ Website Hubert Hermans: https://www.huberthermans.org/.
- ↑ Hermans, H.J.M. (2018). Society in the self: A theory of identity in democracy. New York: Oxford University Press.
- ↑ Van Loon, R. (2017). Creating Organizational Value through Dialogical Leadership: Boiling Rice in Still Water. Zürich: Springer Verlag.
- ↑ Hermans, H. J. M., Kempen, H. J. G., & van Loon, R. (1992). The Dialogical Self: Beyond Individualism and Rationalism. American Psychologist, 47(1), 23-33. https://doi.org/10.1037/0003-066X.47.1.23; Hermans, H.J.M., & Kempen, H. (1993). The dialogical self. Meaning as movement. NY: Academic Press.
- ↑ Van Loon, R. (2019).
- ↑ Isaacs, W. (1999). Dialogue: The art of thinking together. Currency: Cambridge, UK. Bohm, D. (1996). On dialogue. Routledge: London and New York.
- ↑ De aanpak van de Coronapandemie als combinatie van crisis, technisch en complex door het Jeroen Bosch ziekenhuis wordt helder beschreven in het artikel (2020) Leiderschap in tijden van crisis. Holland Management Review (HMR 193, september-oktober), 14-23.
- ↑ Isaacs, W. (1999). Dialogue: The art of thinking together. Currency: Cambridge, UK. .
- ↑ Gergen, K.J. (2009). Relational being: Beyond self and community. New York: Oxford University Press.
- ↑ Bohm, D. (1996). On dialogue. Routledge: London and New York.
- ↑ Libbrecht, U. (2007). Within the four seas: Introduction to comparative philosophy. Peeters Publishers, Leuven, BE.
- ↑ Morioka, M. (2008). Voices of the self in the therapeutic chronotype: Utuschi and Ma. International Journal for Dialogical Science, vol. 3, no 1, 93-108.
- ↑ Bakhtin, M.M. (1981). The dialogic imagination. Austin, TX: University of Texas Press.
- ↑ Buber, M. (1958). I and thou. New York: Charles Scribner’s Sons.
- ↑ Uhl-Bien, M. (2006). Relational leadership theory: Exploring the social processes of leadership and organizing. The Leadership Quarterly, 17(6), p. 654-676.
- ↑ Amelstoy, S.C., Trindade, L., Waterkemper, R., Heideman, I.T.S., Boehs, A.E., Backes, V.M.S. (2010). Dialogical leadership in hospital institutions. Brazilian Magazine of Nursing, 63(5), 844-847. Isaacs (1999) gebruikt de term Dialogic Leadership. Dietz, K-M, & Kracht, Th. (2011). Dialogische Führung. Grundlagen – Praxis – Beispiel: dm Drogerie – Markt. Frankfurt am Main: Campus-Verlag.
- ↑ Van Loon, R., & van Dijk, G. (2015). Dialogical leadership: Dialogue as Condition Zero. Journal for Leadership Accountability and Ethics, 12(3), 62-75.
- ↑ Van Loon, R. (2015). Dialogical Leadership. Over grenzen. PrismaPrint: Tilburg University.
- ↑ Van Loon, R. (2020). Radicalization in Leadership: From Over-Positioning to Trans-Positioning. Journal of Constructivist Psychology. Van Loon, R., & Buster, A. (2019). Dialogical Leadership: Leading yourself across boundaries of self and culture. In H. Alma, & I. Ter Avest (Eds.), Moral and Spiritual Leadership in an Age of Plural Moralities (pp. 107-127). (Studies in World Christianity and Interreligious relations). London and New York: Routledge. Van Loon, R., & Buster, A. (2019). The Future of Leadership: The Courage to be Both Leader and Follower. Journal of Leadership Studies, 13(1), 1-2. https://doi.org/10.1002/jls.21630
- ↑ Website ISDS: https://www.dialogicalself2021.com/
- ↑ Website ILA: ila@theILA.org
- ↑ Nederlandse en Engelse publicaties:
- Van Loon, R., & Koonce, R. (2019). The Dialogical Challenge of Leadership Development: an Introduction and Overview. In R. Koonce, & R. van Loon (Eds.), The Dialogical Challenge of Leadership Development (Vol. Contemporary Perspectives on Leadership Development, pp. 1-24). Charlotte, NC: INFORMATION AGE PUBLISHING-IAP.
- Van Loon, R., & Van Dijk, G. (2019). European Commission: Leading Diversity by Dialogue. In R. Koonce, & R. Van Loon (Eds.), The Dialogical Challenge of Leadership Development (Vol. Contemporary Perspectives on Leadership Development, pp. 125-138). Charlotte, NC: INFORMATION AGE PUBLISHING-IAP.
- Van Loon, R., & Kouwenhoven, K. (2016). Dancing Leader: Leading and Following. In R. Koonce, M. C. Bligh, M. K. Carsten, & M. Hurwitz (Eds.), Followership in Action: Cases and Commentaries Emerald Publishing.
- Van Loon, R., & van den Berg, T. (2016). Dialogical Leadership: The “Other” way to coach leaders. In H. Hermans (Ed.), Nine Methods for stimulating a dialogical self: Applications in groups, cultures and organizations Springer.
- Van Loon, R. (2017). De adviseur als partner in dialoog: Het gebruik van de dialogische methode. In J. H. Mooren, D. Kleinlugtenbelt, & T. Dollevoet (Eds.), Dialogisch Begeleiden, werken met de dialoog (pp. 59-82). Utrecht: De Graaff.
- Van Loon, R. (2015). Dansen op het dunne koord: Dienen van de Publieke zaak. In S. Viet, & G. van Dijk (Eds.), Publiek Leiderschap Boom Lemma uitgevers.
- Van Loon, R., & Wijsbek, J. (Eds.) (2003). De organisatie als verhaal: Dialoog en reflectie als uitgangspunt voor de ontwikkeling van organisaties, leiders, teams en medewerkers. Assen: Koninklijke Van Gorcum BV. Van Loon, R. (2015). Leiden met open vizier: Soepel wisselen tussen dialoog en debat. In M. Franssen, & M. Arets (Eds.), Management Control Uitdagingen: Dynamisch Balanceren tussen Basis op Orde en Innovatie Vakmedianet.
- Van Loon, R. (2008). Dialoog: Spirituele kracht voor organisatieontwikkeling: Dialogical Leader@ work. In P. de Blot (Ed.), Business Spiritualiteit Magazine Nyenrode Uitgeverij Quist.
- ↑ Zie: Van Loon, 2017, chapter 7.
- ↑ Website TIAS https://www.tias.edu/
- ↑ https://dialogischleiderschap.com
