Geschiedenis van Chinees muntgeld tijdens de Liao-dynastie
Opgegeven reden: Taalpoets nodig
Het muntgeld van de Liao-dynastie (Chinees: 遼朝貨幣) was gecreëerd door de regering van de Liao-dynastie in een poging om een geld-gebaseerde economie in het voornamelijk nomadische rijk op te zetten, in de regio's die voorheen Chinees waren was dit succesvol uitgevoerd maar in de stamregio's van de Kitans lukte dit met matige succes.
De Liao-dynastie was rijk opgericht door het Kitan volk dat regeerde over het hedendaagse Noord-China, Mantsjoerije, Mongolië, Noord-Korea en delen van het Russische Verre Oosten vanaf 907 tot 1125 totdat het merendeel van hun grondgebied werd veroverd door de Jurchens, die toen de Jin-dynastie hadden opgericht. De Kitans vluchtten toen naar het westen en richtten de Westelijke Liao-dynastie op, die werd veroverd door de Mongolen in 1218.[1]
Liao-dynastie kèpèngs waren gebaseerd op de munten van de Song-dynastie maar waren in het algemeen van inferieure kwaliteit. Vroege Liao-dynastie kèpèngs waren schaars en er zijn niet veel van geslagen. Pas onder het regentschap van Keizer Xingzong (1031–1055) werden er meer munten geproduceerd.[2]
De kèpèngs van de Liao-dynastie (net als sommige contemporaire Song-dynastie kèpèngs) werden met de klok mee gelezen (boven-rechts-beneden-links), maar in tegenstelling tot de munten van de Song werden zij nooit geschreven als boven-beneden-rechts-links. Munten van de Liao-dynastie kwamen zowel voor in Traditioneel Chinees schrift als in het Kitan-schrift.[3][4] De munten geschreven in Kitan-schrift worden anders gelezen dan die in het Traditioneel Chinees schrift,[5] maar deze munten waren niet bedoeld voor.[6]
Vergeleken met de munten van de Song-dynastie zijn Liao-dynastie munten zeer zeldzaam, terwijl de Song-dynastie jaarlijks miljoenen rijgen kèpèngs produceerde maakte de Kitans nooit meer dan 500 rijgen op een jaarlijkse basis.
Geschiedenis[bewerken]
Vroeg Kitan muntgeld[bewerken]
De meerderheid van het muntgeld dat gevonden was zijn opgenomen in de annalen van de Liao vanaf het jaar 1021, het is onbekend welke soorten munteenheden waren geproduceerd maar latere Kitan annalen spreken over dat Taizong metallurgie en gieterijkunde promoveerde. Numismatische en archeologische onderzoek hebben met geen zekerheid kunnen spreken of er daadwerkelijk muntgeld in de vroege dagen van Liao-dynastie was gemaakt.
Moderne hypothesen suggereren dat ruwe munten waren geslagen in de landbouw-gebaseerde zuidelijke regio’s van de Liao-dynastie (die pas in 938 geannexeerd waren), maar deze hypothese is door Karl August Wittfogel en Fêng Chia-Shêng als onwaarschijnlijk beoordeeld. De zuidelijke zestien prefecturen van de Liao bleven zelf hun eigen kèpèngs slaan en importeerde munten uit de Song-dynastie terwijl in het nomadische noorden ruilhandel en textiel-geld dominant bleef tot de monetaire hervormingen van keizer Shengzong.
De creatie van een geld-gebaseerde economie[bewerken]
Aan het einde van de tiende eeuw waren er meer kopermijnen geopend en was er een overvloed aan oude munten gevonden wat er voor zorgde dat er meer muntgeld ging circuleren en onder de regentschap van keizer Daozong was de productie gestegen naar 500 rijgen per jaar (oftewel 500.000 kèpèngs). Veel koperen munten uit de Song-dynastie begonnen de Liao-dynastie via handel binnen te komen, vaak als betaling voor zout en andere Liao export producten. Koperen munten van de Song-dynastie werden omgeruild voor speciale ijzeren munten gemaakt door de Liao in de grensregio’s met China om ervoor te zorgen dat de waardevollere koperen munten niet het grondgebied van de Liao zou verlaten.
Aan het begin van de twaalfde eeuw waren er meer Song-dynastie kèpèngs in omloop dan lokaal geproduceerde munten, deze munten waren ok de meerderheid in de noordelijke regio's geworden waar voorheen Chinees muntgeld schaarst was. Het feit dar er meer Chinees geld in de Liao was dan lokaal geld bleek uit dat het arrondissement Dongjing 400.000.000 kèpèngs kon innen als onderdeel van een belastingpercentage van 10% ondanks het feit dat exportcijfers laag waren vanwege de anti-Bohai beleid van de Liao, dit bewijst dat de import van Song-Chinese valuta een grotere rol speelde in de opkomst van geld-gebaseerde economie dan de inspanningen van de regering van de Liao-dynastie zelf met de lokale productie van muntgeld. Het arrondissement Zhongjing nam ooit 200.000.000 kèpèngs belasting in beslag in een periode van zes maanden, terwijl de inkomen van het arrondissement Xijing (wat verder van de Song lag) weinig belasting verzamelde. Nanjing (het huidige Peking) was de rijkste regio en had een geregistreerd inkomen van 5.492.906.000 kèpèngs op een belastingpercentage van 10% in het jaar 1123.
Maar het is hoogst waarschijnlijk dat de werkelijke inkomsten kleiner waren dan de gerapporteerde cijfers sinds de regering meer belasting inde op de bevolking om aan haar militaire uitgaven te voldoen want tijdens periodes van vrede waren de inkomsten vele malen lager. Een andere reden waarom deze cijfers mogelijk kunstmatig waren verhoogd was omdat ruilhandel in het stamgebied van de Liao-dynastie nog altijd aan de orde was (alle arrondissementen behalve Nanjing) en ten tijde van een economische crisis in het jaar 1118 waren de meeste betalingen in het arrondissement Nanjing eerder in textiel gedaan dan in koperen munten.
Het monetaire beleid van de Liao-dynastie[bewerken]
.jpg)
Voor twee eeuwen lang hadden alle munten van de Liao-dynastie hetzelfde gewicht tot de introductie van de eerste Yuan Bao (元寶) munten serie, de volgende twee generaties van munten zouden lichter zijn wat ertoe leidde dat particulieren munten gingen produceren wat officieel door de regering van de Liao-dynastie was verboden. Tijdens de Da An periode was licht muntgeld wenselijk geacht omdat dit de uitstroom van muntgeld naar andere landen tegenhield, onder keizer Tianzuo (de laatste keizer) begon de Liao-dynastie weer met de productie van zwaardere munten om inflatie tegen te gaan maar de inflatie was veroorzaakt door een gebrek aan goederen en niet door de waargenomen slechte kwaliteit van het muntgeld dus loste dit de economische crisis niet op. In tegenstelling tot de Chinezen tijdens de Han- en Tang-dynastieën gebruikte de Kitans nooit muntontwaarding als monetair beleid omdat in tegenstelling tot China waar een sterke klasse van kooplieden en handelaren de macht van de Chinese autoriteit kon uitdagen was bijna alle rijkdom van de Liao-dynastie in handen van de keizerlijke familie, de Kitan stam-adel en de Chinese mandarijnen die allen het hardst getroffen zouden zijn door inflatie.[7]
Lijst van munten geproduceerd door de Liao-dynastie[bewerken]
De munten geproduceerd door de Kitans waren:[8][9][10]
| Inscriptie | Traditioneel Chinees | Vereenvoudigd Chinees | Jaren van productie | Keizer |
|---|---|---|---|---|
| Tian Xian Tong Bao | 天顯通寶 | 天显通宝 | 927–937 | Taizong |
| Qian Qiu Wan Sui | 千秋萬歲 | 千秋万岁 | 938 | Taizong |
| Hui Tong Tong Bao | 會同通寶 | 会同通宝 | 938–947 | Taizong |
| Tian Lu Tong Bao | 天祿通寶 | 天禄通宝 | 947–951 | Shizong |
| Ying Li Tong Bao | 應曆通寶 | 应历通宝 | 951–969 | Muzong |
| Bao Ning Tong Bao | 保寧通寶 | 保宁通宝 | 969–982 | Jingzong |
| Tong He Yuan Bao | 統和元寶 | 統和元宝 | 983–1011 | Shengzong |
| Chong Xi Tong Bao | 重熙通寶 | 重熙通宝 | 1032–1055 | Xingzong |
| Qing Ning Tong Bao | 清寧通寶 | 清宁通宝 | 1055–1064 | Daozong |
| Xian Yong Tong Bao | 咸雍通寶 | 咸雍通宝 | 1065–1074 | Daozong |
| Da Kang Tong Bao | 大康通寶 | 大康通宝 | 1074–1084 | Daozong |
| Da Kang Yuan Bao | 大康元寶 | 大康元宝 | 1074–1084 | Daozong |
| Da An Yuan Bao | 大安元寶 | 大安元宝 | 1085–1094 | Daozong |
| Shou Chang Yuan Bao | 壽昌元寶 | 寿昌元宝 | 1095–1101 | Daozong |
| Qian Tong Yuan Bao | 乾統元寶 | 乾统元宝 | 1101–1110 | Tianzuo |
| Tian Qing Yuan Bao | 天慶元寶 | 天庆元宝 | 1111–1120 | Tianzuo |
Zie ook[bewerken]
- Geschiedenis van Chinees muntgeld tijdens de Westelijke Xia
- Geschiedenis van Chinees muntgeld tijdens de Zuidelijke Song-dynastie
- Geschiedenis van Chinees muntgeld tijdens de Jin-dynastie (1115-1234)
- Geschiedenis van Chinees muntgeld tijdens de Yuan-dynastie
Bronnen[bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
Literatuurlijst
Bron
|
|
Zie de categorie Munten van de Liao-dynastie van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
| Chinese valuta |
|---|
|
Huidig:
Renminbi (Vasteland) · (nieuwe) Taiwanese dollar (Taiwan) ·
Hongkongse dollar (Hongkong) · Macause pataca (Macau) |
Dit artikel "Geschiedenis van Chinees muntgeld tijdens de Liao-dynastie" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische .
