Berwi
De n.v. Berwi was een Nederlandse carrosseriebouwer, gevestigd in Winschoten van 1951 tot en met 1973.
Geschiedenis[bewerken]
Berwi staat voor Van BERgen, WInschoten, opgericht en geleid door Jan Jurrien van Bergen. [1]
Het bedrijf komt vanuit de klokkengieterij in Heiligerlee, waar in de jaren voor Berwi al brandspuiten/pompen werden gemaakt door de familie van Bergen. In het Klokkengieterijmuseum Heiligerlee staan nog een paar exemplaren. Daar werden voor de 2e wereld oorlog o.a. klokken gegoten en brandweerpompen gemaakt. In de Tweede Wereldoorlog was de klokkengieterij hoofdzakelijk bezig met het vervaardigen van brandweerpompen voor het blussen van branden. Na de oorlog werden er weer hoofdzakelijk klokken gemaakt, omdat die vrijwel nergens meer hingen en deze geroofd waren door de Duitsers.
1951 - Onder de naam n.v. Berwi begint de onderneming als carrosseriebedrijf. Er werden allerlei carrosserieën (om)gebouwd. [2]
1973 - Jan Jurrien verkocht het bedrijf aan Ir. E. Statema. Berwi B.v. ontstond.
1976 - Op 29 oktober ging Berwi B.v. failliet[3] en nam Ajax-de Boer de onderneming over.
In de eerste jaren bouwde Jan Jurrien vooral brandweerwagens met pompen die geleverd werden door zijn broer in Heiligerlee, maar in latere jaren begon hij ook andere pompen in te bouwen. Zo had hij een samenwerking met Motorkracht en Ajax de Boer. Voor Ajax de Boer bouwde hij in de loop van de jaren brandweervoertuigen. Ajax de Boer was onder andere importeur van Ziegler pompen uit Duitsland en liet haar voertuigen vooral bouwen bij Den Hartog in Beesd. Na het faillissement in 1976 sloegen Ajax en Ziegler de handen ineen en namen de failliete boedel van Berwi over.
Vanaf 1982 laat Ajax haar voertuigen bouwen bij Ajax-Ziegler in Winschoten. Bij Den Hartog ging men op eigen voet verder, met Bachert pompen. Tot het faillissement werden er bij Berwi juist veel Bachert pompen ingebouwd. In de loop van de jaren 90 nam Ziegler alle aandelen van de onderneming in Winschoten over en is dus als Ziegler Nederland B.V. nu Ziegler Brandweertechniek B.V. een volle dochter van Ziegler in Giengen (Duitsland).
Bedrijfspand[bewerken]
Geadresseerd was Berwi op Industrieweg 8. In 1959 werd nummer 16 vermeld en in 1963 nummer 20. In 1966 staat er ook 18d-20 [4]. Op oude foto's uit die tijd kun je links het woonhuis (van Ingenieur Kapma) en het aanpalend bedrijfsgebouw (waar Ziegler nu nog zit) zien. Kijkend naar de details, zie je dat de nok van het dak in eerste instantie geverfd en gesloten was en later voorzien van glas. De reden daarvoor was dat ze kantoor ruimte nodig hadden en op die plek een "zwevend" kantoor maakten. De Dochter van Ir. Kapma vertelde dat dit erg warm was.
In 2016 werd het voormalige woonhuis afgebroken.
Carrosserieën (selectie)[bewerken]
Naast brandweerwagens en ambulances, maakte Berwi ook bussen, bestelauto's, caravans en alle mogelijke andere carrosserieën en aanhangers.
Overheden als de rijkspolitie en het ministerie van Justitie waren ook klant.
- Zevenstreper DAF celblokwagen of gevangenentransporter voor de Rijkspolitie (dit model DAF had de bijnaam 7-streper vanwege de gril).
- Grote serie Technische Patrouillewagens (TPW) voor de Rijkspolitie op basis van de Citroën HY gebouwd (1959)
- Ford Thames Bestelwagens voor de Rijkswaterstaat.
- Opel Blitz vrachtwagens voor de PTT.
- PTT aanhangwagentjes achter GADO autobussen (1955) [5][6]
- Roltrommelauto bestemd voor de gemeentereiniging(1958) [7]
- Bibliobussen voor Friesland en Noord-Holland. Fotokaart van de "BIBLIOTHEEK AUTO", Opschrift bus: "STICHTING CENTRALE PLATTELANDS BIBLIOTHEEK VOOR NOORD HOLLAND …. ALKMAAR [8][9]
- DAF kleutertaxi Gebruikt door peuterschool Hakenbos te Dalerveen, Drenthe (1963)
Caravans[bewerken]
Onder de naam Caravanbouw Cosmopoliet N.V. produceerde van Bergen caravans genaamd de Cosmopoliet "Nomade" (later genaamd "Mignon"), "Zigeuner", "Grand Routier" en ook de "Brenner" en "Simplon". Deze laatste 2 waren genoemd naar een berg, refererend aan de naam "van Bergen".
De eerste 3 werden ontworpen door de heer Jo Bouchette en technisch gerealiseerd door o.a. Ir. Kapma.
Vouw-Cosmopoliet[bewerken]
Er werden speciale modellen gemaakt zoals bijvoorbeeld een soort vouwwagen/vouwcaravan voor wereldreiziger / globetrotter Wim Dussel en Peter Hissink met aan de voorzijde dikke rubbermatten voor opspattend grind (welke beide heren in Perzië pas aanbrachtten, zoals te zien in de fotoreportage op IISG [10]. Zij reden in 1958 van Amsterdam - Teheran – Amsterdam per Goggomobil Sportcoupé 400 en deze vouw-Cosmopoliet.
door Wim Dussel en Peter Hissink in 1958.
Foto bij terugkeer in Groningen (Gremi-pand aan de Oude Ebbingestraat)
Toen de productie van caravans niet meer lucratief was, werd deze bedrijfsactiviteit gestaakt.
Cosmopoliet Nomade[bewerken]
De Cosmopoliet was een zeer kleine caravan opgebouwd uit een klein stalen onderstel met een Bruynzeel (watervast verlijmd) hechthouten opbouw [11]. Deze werd gemaakt van 1957 tot en met 1959. Door zijn lage gewicht was hij geschikt om door bijvoorbeeld een Fiat 500 getrokken te worden, zoal te lezen in De Kampioen juli 1958 [12]
Cosmopoliet Zigeuner[bewerken]
De Zigeuner had net als de Cosmopoliet een houten opbouw en ook de ingang van achteren. Onder het uitstekend stuk van het dak, bevond zich de tent die als een harmonica daar zat opgeborgen.
Cosmopoliet Grand Routier[bewerken]
Zoals zovele carrosserieën was de Grand Routiers verkrijgbaar in verschillend gelakte uitvoeringen en werd geproduceerd eind jaren 50.
Cosmopoliet Brenner[bewerken]
1959 werd de Brenner vervaardigd, maar deze was niet ontworpen door Bouchette. Het "Wing" -embleem c.q. log ontbrak hier.
Cosmopoliet Simplon[bewerken]
De Simplon was het kleinere model, gelijkvormig aan de Brenner. Uiterlijk had deze een afwijkend gevormd achterraam, ontbrekende flank streepjes en de deur was niet deelbaar.
Brandweerwagens[bewerken]
Stukje over de innovaties die Berwi had.
Dit artikel "Berwi" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische en/of op de pagina Edithistory:Berwi.
|
This page exists already on Wikipedia. |
