Bezoek van koning Filip aan Congo
Het bezoek van koning Filip aan Congo vindt plaats van 7 juni tot en met 13 juni 2022.[1] Eerder werd het bezoek al driemaal uitgesteld, de eerste twee keer door de coronapandemie, de derde keer door de Russische invasie van Oekraïne.
Het is de eerste keer dat de Belgische koning Filip en zijn vrouw koningin Mathilde Congo bezoeken, twaalf jaar na het laatste bezoek van koning Albert II in 2010. Tevens is het pas het zevende koninklijke bezoek aan het land.[2] Naast het koningspaar reizen ook eerste minister Alexander De Croo, minister van Ontwikkelingssamenwerking Meryame Kitir en staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid Thomas Dermine mee af. Aanvankelijk zou ook vicepremier en minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès mee afreizen, maar in april 2022 legde ze haar bevoegdheden als minister tijdelijk neer.[3]
Verloop van het bezoek[bewerken]
Het vliegtuig vertrok op 7 juni vanop de militaire luchthaven in Melsbroek, en landde later die dag in Kinshasa.
Tijdens het bezoek zal het koningspaar verschillende ontmoetingen hebben met president Tshisekedi. Op woensdag 8 juni zullen koning Filip en Tshisekedi een speech houden in het Palais du Peuple in Kinshasa. In het Musée national de la République démocratique du Congo volgt vervolgens de overhandiging van een masker, dat tijdens de Belgische kolonisatie naar België werd gehaald. Na het bezoek aan Kinshasa volgt een bezoek aan Lubumbashi, waar de Université de Lubumbashi en de École Privée Belge de Lubumbashi worden bezocht. In de universiteit zal koning Filip ook speechen voor de studenten. Daarna reizen ze door naar Bukavu, waar het Panzi Hospital wordt bezocht. De oprichter en directeur van dit ziekenhuis is Denis Mukwege, die in 2018 samen met Nadia Murad Basee de Nobelprijs voor de Vrede ontving. In dit ziekenhuis worden sinds 1999 slachtoffers van groepsverkrachtingen en andere vormen van seksueel geweld behandeld.[4] Verder is er ook een gesprek gepland met Albert Kunyuku Ngoma, de enige nog levende oud-strijder die als Congolees meevocht in het Belgisch leger tijdens de Tweede Wereldoorlog, en zal er een bezoek worden gebracht aan het Palais de la Nation, waar Lumumba zijn onafhankelijkheidsspeech gaf.[5]
Voorgeschiedenis[bewerken]
Tussen 1885 en 1908 was het land een kolonie onder het persoonlijke bewind van koning Leopold II, als Congo-Vrijstaat. Hij voerde een schrikbewind, wat leidde tot vele wandaden. In deze periode stierven er miljoenen Congolezen aan honger, ziekte en geweld. Onder internationale druk nam België de kolonie over van de koning. Deze periode liep van 1908 tot en met 1960. De wandaden namen af, maar verdwenen niet volledig, onder meer onder de vorm van dwangarbeid en rassensegregatie. Op 30 juni 1960 verklaarde Congo zichzelf onafhankelijk, met Patrice Lumumba als premier en Joseph Kasavubu als president. België trok zich officieel terug uit angst voor een onafhankelijkheidsoorlog.
Het laatste bezoek van een Belgische koning dateert van 30 juni 2010, voor de viering van vijftig jaar onafhankelijkheid van Congo. Belgische aanwezigen koning Albert II, koningin Paola en eerste minister Yves Leterme en Congolees president Joseph Kabila deden geen uitspraken in het openbaar, laat staan over gruweldaden of misstappen tijdens de kolonisatie.[6]
In 2019 kwamen Congolees president Félix Tshisekedi en first lady Denise Nyakeru Tshisekedi al eens langs in het Koninklijk Paleis van Brussel, waar duidelijk werd dat de band tussen koning Filip en Tshisekedi beter is dan die tussen koning Albert II en Kabila.[7] Dit werd gevolgd door een brief van koning Filip in 2020 waarin hij zijn diepste spijt uitsprak voor de Belgische wandaden in Congo, enerzijds tijdens het regime van koning Leopold II en anderzijds tijdens de daaropvolgende koloniale periode. Daarnaast legde hij ook de link met de huidige discriminatie van Afro-Belgen. Hiermee zette hij zich af tegen de vorige koningen, die uitsluitend het positieve van de kolonisatie bleven benadrukken.[8]
In november 2021 bezocht staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid Thomas Dermine Congo al, waar hij in samenspraak met de Congolese autoriteiten aangaf een onderzoek te starten rond de teruggave van de goederen en kunstwerken uit de koloniale periode die nu in handen zijn van federale instellingen, zoals het AfricaMuseum.[9]
Tijdens het bezoek vinden er gevechten plaats in het oosten van Congo, tussen het regeringsleger en de M23-beweging. Het geweld en de bijhorende vluchtelingenstroom concentreert zich vooral in de buurt van Goma, niet ver van Bukavu waar de Belgische delegatie een bezoek aan gaat brengen.[10]
Gevolgen[bewerken]
Op 20 juni 2022 zal in het Egmontpaleis in Brussel het stoffelijke overschot van de eerste premier van het onafhankelijke Congo, Patrice Lumumba, worden teruggegeven aan zijn familie. Het gaat om twee tanden en een vinger. Een van de tanden werd in 2016 teruggevonden bij Godelieve Soete, dochter van Gerard Soete die medeverantwoordelijk was voor de moord op Lumumba. De teruggave van dit stoffelijk overschot en het eerder vermeldde masker kaderen in een positieve verandering in de relatie tussen België en Congo.[11]
Dit artikel "Bezoek van koning Filip aan Congo" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische en/of op de pagina Edithistory:Bezoek van koning Filip aan Congo.