Bollen (kaartspel)

Het spel wordt gespeeld vanaf 3 spelers en met een maximum van 6. De speelkaarten vanaf de 7 tot de aas zijn nodig, evenals een score formulier. Het doel van het spel is niet zo zeer om als winnaar uit de bus te komen maar juist niet als verliezer opgeschreven te worden. De verliezer van het spel moet als straf een borrel adten. Wanneer de groep zich in het café begeeft, dan wordt vaak als extra straf het halen van een rondje voor de overige spelers toegepast. Als extra sneer zal de nummer laatst benoemd worden als verliezer op het uiteindelijke score formulier. Bij iedere beurt wordt voorkomen dat er bollen worden gehaald door het aantal slagen juist in te schatten. Als het aantal slagen niet overeenkomt met de inschatting, dan verandert het vooraf geraden aantal op het scoreformulier in een bol. De persoon met de meeste bollen verliest. Vandaar de spelnaam bollen. Alhoewel er geen officiële winnaar is, wordt een potje zonder bollen (bolloos) wel gezien als een prestatie op zich en zal lof oogsten van de overige spelers.

Inleiding op de algemene regels[bewerken]

Het spel wordt gespeeld in 11 rondes. De 1e ronde krijgt men 1 kaart gedeeld en 2e ronde krijgt men 2 kaarten. Dit gaat zo door tot men ronde 5 heeft gespeeld. De 6e ronde krijgt men opnieuw 5 kaarten maar dan speelt men zonder troef. De 7e ronde is een ronde ‘blind’ kaarten zonder troef. In ronde 8 krijgt men 4 kaarten en zo gaat men terug naar 1 kaart. Ronde 11 wordt dus opnieuw weer met 1 kaart gespeeld. Het aantal kaarten waarmee gespeeld wordt is 32. Men haalt de jokers en alle kaarten tot en met de 6 uit de stok en speelt vanaf de 7 tot en met de aas. De 7 is laagste kaart en de aas is de hoogste kaart.

Het score formulier[bewerken]

Voor dat men begint met het bollen begint, wordt de schrijver aangewezen. Normaliter verandert de schrijver een paar keer omdat het een stukje extra oplettendheid vereist. Het kan dan ook als een fatsoensregel worden gezien om regelmatig de taak als schrijver op je te nemen. De schrijver schrijft links op het formulier verticaal de namen van de deelnemende personen. Horizontaal worden de nummers 1, 2, 3, 4, 5, 5Z, 5B, 4, 3, 2, 1 weggezet. Deze staan symbool voor de 11 rondes die gespeeld gaan worden. De Z achter de 2e 5 staat voor ‘Zonder’ troef en de B achter de 3e 5 staat voor ‘Blind’ bieden. Het is makkelijk om een ruitjes schrift te gebruiken of om na ieder getal een verticale streep te zetten.

De bepaling[bewerken]

De bepaling is nodig om te bepalen wie er als eerste uit mag komen. Iedere speler krijgt 1 kaart en de speler met de hoogste kaart die moet als eerste uit. Krijgen meerdere spelers een even hoge kaart dan herhaald men dit principe over het eerde aantal spelers, net zolang tot er 1 persoon overblijft. Dit is de eerste speler die uit gaat komen. De speler rechts is dan de persoon die als eerste deelt en de speler links is dan de persoon die de volgende ronde gaat beginnen. Men speelt bollen dus (zoals zo veel kaart spellen) met de klok mee.

De spelregels voor rondes 1 tot en met 5 en 8 tot en met 11.[bewerken]

De persoon die aan de beurt is geeft iedereen het benodigde aantal kaarten en draait de troef om. De troef die gedraaid wordt, bepaalt nu of dat harten, schoppen, ruiten of klaveren domineert over de andere kleuren. Wordt bijvoorbeeld harten boer gedraaid, dan is nu harten 7 meer waard dan alle schoppen, ruiten en klaveren die in het spel aanwezig zijn. Nadat men de kaarten heeft bekeken, begint het bieden. Afhankelijk van het aantal slagen wat men denkt te gaan halen, brengt men een bod uit en het bod wordt door de schrijver genoteerd. Een bod kan variëren van 0 t/m 5 maar kan uiteraard nooit meer zijn dan het aantal te behalen slagen. Iedereen is vrij om te bieden wat hij of zij denkt te halen. Dit is echter niet altijd het geval bij de laatste speler die moet bieden. De som van het aantal biedingen mag namelijk nooit gelijk zijn aan het aantal slagen dat er totaal gehaald kan worden. Omdat de bieding en het werkelijk aantal te behalen slagen van elkaar afwijkt, wordt er iedere ronde minimaal 1 bol op geschreven. De speler die op de achterhand zit, is dus altijd behoorlijk in het nadeel omdat men lang niet altijd kan bieden wat men graag zou willen bieden. Soms resulteert dit zelfs in een gegarandeerde bol. Nadat de biedingen zijn voltooid komt de persoon die het eerst na de deler zit uit met een kaart. De kleur waarmee wordt uitgekomen, moet altijd worden bij bekend. Ook als men troef heeft. Heeft een speler de gevraagde kleur niet, dan kan men een willekeurige andere kaart bij gooien, dus ook eventueel een troefkaart. De speler met de hoogste kaart wint de slag en komt terug met een kaart naar keuze. Dit herhaalt men tot er geen kaarten meer in het spel zitten en vervolgens wordt er gekeken wie het goed had en wie het fout had. Bij spelers die het goed hebben, blijft het geboden getal op het score formulier staan. Bij spelers die het fout hebben, verandert de schrijver het getal in een bol.

De spelregels voor ronde 6 (5 kaarten Zonder troef)[bewerken]

De spelregels zijn identiek aan de regels zoals deze staan beschreven voor de rondes met troef maar men speelt nu simpel weg 1 ronde zonder troef.

De spelregels voor ronde 7 (5 kaarten Blind zonder troef)[bewerken]

De spelregels voor ronde 7 zijn gelijk aan ronde 6 maar men gaat nu bieden zonder dat men vooraf de kaarten heeft gezien. Bij het bieden kiezen spelers vaak een bod wat dicht ligt bij de meest plausibele uitkomst.

Verzaken[bewerken]

Wanneer iemand de gevraagde kleur niet bij bekent, dan noemt men dit verzaken. Het kan gebeuren dat 1 van de medespelers of de verzaker zelf er achter komt dat er niet is bij bekend. In dit geval krijgt de verzaker een bol. De bol wordt rechts bijgeschreven of er wordt een eerdere 0 score omgevormd tot een bol. De betreffende ronde wordt opnieuw gespeeld. Verkeerd schrijven of verkeerd delen wordt niet bestraft. Wanneer men er tijdens een ronde achter komt dat er verkeerd is geschreven of gedeeld, dan wordt de desbetreffende ronde opnieuw opgeschreven en gespeeld.

Het opmaken van de scores[bewerken]

Wanneer de 11 rondes gespeeld zijn is het taak van de schrijver om te gaan bepalen wie er verloren heeft. Men telt het aantallen bollen achter de naam van iedere speler en de speler met het meeste aantal bollen, heeft verloren. Wanneer er meerdere spelers zijn met een gelijk aantal bollen, dan verliest de speler met het minst aantal punten. De punten zijn de opgeschreven slagen die niet in bollen zijn veranderd. Bij hoge uitzondering gebeurt het dat er meerdere personen zijn die hebben verloren en dus een borrel moeten adten. Dit wordt ook wel dubbel zuipen genoemd.

Toernooivorm[bewerken]

Tijdens toernooien wordt er gekaart om te bepalen wie de beste boller is. Afhankelijk van het aantal deelnemers kiest men of dat er in groepen van 4 of van 5 gekaart wordt. Bij 15 deelnemers kiest men bijvoorbeeld voor 3 tafels van 5. Bij 16 wordt gekozen voor 4 tafels van 4. Het score formulier is nagenoeg gelijk aan het formulier zoals dat wordt gebruikt wordt bij het regulieren bollen, alleen zijn er voor de som 3 kolommen toegevoegd. Een kolom voor de bollen, een kolom voor de punten en een kolom voor de niet behaalde bollen.

Bij elke goed geraden aantal slagen per speelronde, krijg men het aantal slagen wat men gezegd heeft plus een bonus van 2 punten.

Bijv.

Bij 0 slagen voorspellen is 0 punten en 2 punten bonus totaal 2 punten

Bij 5 slagen voorspellen is 5 punten en 2 punten bonus totaal 7 punten

Wanneer men verkeerd voorspeld en dus een bol krijg is dat -2 punten

Uiteindelijk wordt het formulier afgeleverd bij de toernooileiding en worden de eindscores verwerkt in een spreadsheet. Door meerdere rondes te houden en door telkens opnieuw andere spelers bij elkaar aan tafel te plaatsen, krijgt men een uitslag. De winnaar is eenvoudig weg de persoon met het meeste aantal punten.

Bronnen, noten en/of referenties