European Accessibility Act
Opgegeven reden: De tekst is voor 54.5% overgenomen van de officiële bekendmaking van de Nederlandse overheid. Er wordt in het artikel enkel gesproken over Nederland (welke gevolgen/toezichthouders zijn er in bijv. België?). Het taalgebruik is niet op alle plekken conform de gebruikelijke schrijfwijze op Wikipedia.
De European Accessibility Act (EAA) is de Richtlijn (EU) 2019/882 Toegankelijkheidsvoorschriften voor producten en diensten. Per 28 juni 2025 is de European Accessibility Act van kracht. Na de implementatiewet op 28 juni 2025 geldt een overgangsperiode tot 28 juni 2030.
In Nederland staat de EAA ook bekend als de Europese Toegankelijkheidswet.
Doel van de EAA[bewerken]
De EAA draagt bij aan een inclusievere samenleving door hobbels en hindernissen weg te nemen bij het aanbieden van producten en diensten. Met als doel: iedereen gelijke toegang te geven tot onder meer vervoer, (digitale) informatie en communicatie zoals websites, webshops en e-readers. Het gaat om het nakomen van (internationale) verplichtingen uit het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap.
De wet is een Richtlijn. Dit betekent dat deze wel bindend is ten aanzien van de toegankelijkheidsdoelen, maar het is aan elke individuele lidstaat binnen de Europese Unie hoe ze deze doelen willen gaan bereiken.
28 juni 2025
Datum ingang staat vast. Lidstaten mogen niet zelf termijnen verleggen. Alles gaat conform de Europese Richtlijn. Dienstverleners mogen tijdens deze periode hun diensten blijven aanbieden met producten die zij vóór deze datum al op die manier (rechtmatig) gebruikten.
Dienstverleningscontracten die vóór 28 juni 2025 zijn gesloten en onveranderd blijven, lopen door tot hun natuurlijke einde, maar uiterlijk tot vijf jaar na die datum.
Uitzondering: zelfbedieningsterminals die vóór 28 juni 2025 rechtmatig werden gebruikt. Voor deze apparatuur geldt een max van 20 jaar na hun ingebruikname. Of, logisch, als ze er eerder al mee stoppen.
Wetswijzigingen in Nederland[bewerken]
Om de EAA te implementeren zijn veranderingen en overgangsbepalingen aangebracht, hoofdstukken toegevoegd in bestaande wetten:
- de Warenwet
- de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte
- de Telecommunicatiewet
- het Burgerlijk Wetboek en
- de Wet op het financieel toezicht
Het gaat om belangrijke aanpassingen op het gebied van voedsel- en productveiligheid, dienstverlening volgens de toegankelijkheidsvoorschriften en om handhaving van deze regels.
In het Burgerlijk Wetboek gaat het om de toegankelijkheid van bankdiensten voor personen met een handicap.
Consumentenwet[bewerken]
De EAA geldt voor alle producten en diensten die worden verkocht binnen de Europese Unie. Uitzondering zijn micro-ondernemingen:
Dat is elke ondernemer, elk bedrijf met minder dan 10 werknemers en een jaaromzet of een jaarlijks balanstotaal van ten hoogste 2 miljoen euro.
Noot: Micro-ondernemingen die diensten aanbieden (hoofdstuk 2, artikel 4, lid 5 van de richtlijn, Memorie van Toelichting kamerstuk) zijn vrijgesteld van de toegankelijkheidsvoorschriften en van elke verplichting in verband met de naleving van die voorschriften. Let op: dat is het wettelijke deel. Het deel dat over ondernemerschap gaat, commercieel en financieel adviseert: volg het beleid.
Meerdere partijen zijn betrokken. Dit zijn de belangrijkste 8:
- Europese Commissie
- Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie
- Lidstaten van de Europese Unie
- Nationale Toezichthouders
- Bedrijven en Fabrikanten
- Consumenten en Belangenorganisaties
- Europese Werkgroepen en Forums
- Maatschappelijke Organisaties en Belangenbehartigers
Wie doet wat, is waarom betrokken?
- Europese Commissie: De Commissie heeft deze richtlijn voorgesteld en speelt een leidende rol bij het beheren en coördineren van de implementatie ervan.
- Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie: Ze hebben de macht om de richtlijn aan te nemen, te wijzigen of af te wijzen. Het Europees Parlement en de Raad werken samen om de wetgeving van de EU vorm te geven. De wet is aangenomen en zij mogen dus toekomstige wijzigingen doorvoeren.
- Lidstaten van de Europese Unie: Iedere lidstaat dient op nationaal niveau (!) wetgeving aan te nemen om de richtlijn om te zetten in nationaal recht.
- Nationale Toezichthouders: Zij moeten toezicht houden op de naleving van de richtlijn binnen hun eigen land.
- Bedrijven en Fabrikanten: Zij moeten ervoor zorgen dat hun producten en diensten voldoen aan de toegankelijkheidsvoorschriften zoals uiteengezet in de richtlijn.
- Consumenten en Belangenorganisaties: Ze hebben belang bij toegankelijke producten en diensten en kunnen een rol spelen bij het bewust maken van het publiek en het aansporen van naleving.
- Europese Werkgroepen en Forums: Deze organen kunnen fungeren als platforms voor samenwerking, het uitwisselen van beste praktijken en het aanpakken van uitdagingen met betrekking tot toegankelijkheid.
- Maatschappelijke Organisaties en Belangenbehartigers: Zij kunnen druk uitoefenen op beleidsmakers en bedrijven om ervoor te zorgen dat de belangen van mensen met een handicap/beperking of van ouderen worden behartigd.
Goed om te weten
De EAA is er om met Europese regels voor toegankelijkheid van producten en diensten, dit in wetgeving op te nemen.
Nederland past hiervoor een aantal wetten aan zoals de Warenwet. Andere landen (bijv. Duitsland) maakt een nieuwe wet.
De EAA mag niet tot extra lasten voor burgers leiden. Financiële gevolgen zijn er wel voor de overheid. De overheid krijgt meer taken, wat dus ook geld kost.
Taken van/voor toezichthouders om ervoor te zorgen dat de regels worden nageleefd, zie ook hierna.
Verschillende soorten toezicht: Toezichthouders checken op diverse manieren of regels worden opgevolgd. Ze kunnen letten op meldingen, incidenten of specifieke sectoren. Toezichthouders worden gestimuleerd om samen te werken via een (Europese) werkgroep.
Bij controle van bepaalde productgroepen wordt samengewerkt op Europees niveau.
Middelen voor handhaving: Toezichthouders kunnen boetes, dwangsommen en bestuursdwang gebruiken. Ze passen deze toe volgens specifieke wetten en algemene regels van de Awb (Algemene wet bestuursrecht).
Nieuw Toezicht op Toegankelijkheidsvoorschriften: Voor veel toezichthouders is toezicht op toegankelijkheidsvoorschriften nieuw. Kennis doen zij bijvoorbeeld op door sessies met en advies inwinnen bij organisaties zoals Ieder(in).
Het betrekken van mensen met een beperking en hun organisaties, is belangrijk voor waardevolle inzichten.
Toezicht per Sector: Toezicht is verdeeld per sector zodat toezichthouders expertise hebben in de producten of diensten waar zij toezicht op houden.
Wie gaat er voor Nederland toezicht houden (p/sector) op naleving?
- Autoriteit Financiële Markten
- Commissariaat voor de Media
- Autoriteit Consument en Markt
- Rijksinspectie voor Digitale Infrastructuur
- Inspectie Leefomgeving en Transport
- Inspectie Justitie en Veiligheid
Handhaving en sancties[bewerken]
Lidstaten moeten ervoor zorgen dat regels goed worden nageleefd, met sancties die streng maar eerlijk zijn.
‘Onder andere de grootte van de onderneming en ernst van de overtreding bepalen de hoogte van de op te leggen boete.
Het is niet zo dat dit volledig aan iedere individuele lidstaat wordt overlaten. De Richtlijn stelt hierover: ‘… moet doeltreffend, evenredig en afschrikwekkend zijn.’
Consumenten informatie[bewerken]
De informatievoorziening voor consumenten is uiterlijk 28 juni 2025 gereed.
Als gevolg hiervan is het logisch dat ook de consument goed geïnformeerd moet worden over waar hij recht op heeft en waar hij terecht kan met een klacht over een product of dienst.
Op dit moment (eind 2024) wordt gewerkt aan het opstellen van informatie voor consumenten. Op één centrale plek kunnen consumenten dan lezen wat er gaat veranderen door de EAA. En waar zij terecht kunnen als zij een klacht hebben over de (on)toegankelijkheid van een product en dienst.
Dit artikel "European Accessibility Act" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische en/of op de pagina Edithistory:European Accessibility Act.
