Fons Heijnsbroek
Fons Heijnsbroek
| ||||
Persoonsgegevens | ||||
Volledige naam | Alphonsus Gerardus Maria Heijnsbroek | |||
Geboren | 22 december 1951, Schiedam | |||
Overleden | Luafout in Module:Wikidata op regel 364: attempt to index field 'wikibase' (a nil value), Luafout in Module:Wikidata op regel 364: attempt to index field 'wikibase' (a nil value) | |||
Geboorteland | Nederland | |||
Beroep(en) | kunstschilder, fotograaf | |||
Oriënterende gegevens | ||||
Jaren actief | 1987 - | |||
Periode | schilderen: 1987 - 2016 | |||
Stijl(en) | schilderkunst: abstract / fotografie: realistisch | |||
RKD-profiel | ||||
Website | ||||
|
Fons Heijnsbroek (Schiedam, 22 december 1951) is een Nederlands kunstschilder en amateurfotograaf. Hij maakte zijn schilderijen op doek en gouaches op papier vanaf 1989 tot en met 2016 in een abstracte stijl; daarna stopte hij met schilderen. Fotograferen doet hij vanaf 2006 in een realistische stijl; hij maakt zijn foto’s met name in de straten en rondom de bouwplaatsen in Amsterdam.[1]
Jeugd, opleiding en start[bewerken]
Fons Heijnsbroek is geboren in Schiedam en vanaf 1963 in Krommenie opgegroeid. In 1973 trok hij definitief naar Amsterdam, waar hij al eerder studeerde. In 1983 sloot hij er zijn studie in de Andragogie af.[2] Vanaf 1978 maakte hij al regelmatig beelden in keramiek en begon circa 1983 model te schilderen onder leiding van Cornelia Vrolijk op De Werkschuit in Amsterdam. In 1985 volgde hij anderhalf jaar avondonderwijs aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht; met name Hans Siegmund was daar voor hem een belangrijke docent om zijn schilderen verder te ontwikkelen.[3] Eind 1987 stopte hij deze opleiding en startte als zelfstandig kunstenaar in Amsterdam.
Al vrij snel begon hij naast zijn eigen schilderpraktijk mee te doen in het organiseren van jaarlijkse atelierroutes in de Oostelijke Eilanden in Amsterdam. Ook organiseerde hij diverse groepstentoonstellingen in zijn buurt, zoals 'De Eilanden in een Lijst' (1991) in de Oosterkerk (Amsterdam) te Amsterdam.[3] Zo kwam hij circa 1989 in contact met de oudere kunstenaars Paul Werner en Daan Lemaire, die ook op de Oostelijke Eilanden woonden en werkten; beiden waren belangrijk in zijn eerste schilderjaren.
Schilderen & exposeren[bewerken]
1987 - 1992[bewerken]
Toen Heijnsbroek in 1987 als zelfstandig kunstenaar begon was hij nog sterk gefascineerd door thema's van vroegere schilders als Grünewald en El Greco. Al snel werd echter het landschap belangrijk als zijn inspiratie en ging hij met schetsblok op pad. Zo ontstonden er schetsen van o.a. de Kennemerduinen, de polders ten Noorden van Amsterdam en van de Rotterdamse havens. Deze schetsen, maar ook het werk van vroegere landschapschilders zoals Jacob van Ruisdael, Philips Koninck en John Constable dat hij intens bekeek, werden voor hem model tot het maken van grote abstracte schilderijen. Zijn focus lag daarbij vanaf 1989 sterk op de compositie en indeling, oftewel de 'organisatie' van zijn abstracte schilderijen. Met de groepstentoonstelling 'Tellers en Noemers' in de Oosterkerk te Amsterdam kwam hij in 1994 voor het eerst met zijn abstracte kunst naar buiten, samen met zijn nieuwe kunstvrienden Daan Lemaire en Ben Vollers, die beiden ook abstract schilderden. Ook Herman van Staalduinen deed mee aan deze groepstentoonstelling Tellers en Noemers, in de Oosterkerk.[4]. Hij kreeg hetzelfde jaar zijn eerste solo-expositie met zijn abstracte werk in galerie Jos Art te Amsterdam.[[5] Met Daan Lemaire en Ben Vollers volgden nog vele driemans-tentoonstellingen, tot hun laatste expositie in 2013. Bovendien wisselden de drie kunstenaars regelmatig onderling uit over hun recent-gemaakte schilderijen.
1993 - 2006[bewerken]
Vanaf 1992 begon het intuïtieve handschrift (‘de hand schildert, niet het hoofd!’) een grotere rol op te eisen.[6] De schilderijen van Heijnsbroek werden nu door een lossere kwastvoering dynamisch van uitdrukking. Bovendien werd zijn werk meer gelaagd door het vele malen overschilderen van hetzelfde schilderij. Zijn productie was daardoor beperkt; door het vele overschilderen ontstonden er toen vaak slechts 6 definitieve doeken in een jaar. Vanaf 2000 keerde Heijnsbroek terug naar eenvoudige vormen als cirkel, ovaal, vierkant en rechthoek;[7] zij dienden in zijn nu kleinere formaat doeken om al schilderend het ontstane beeld te structureren en op te bouwen. Het bezoek van een tentoonstelling van Aboriginalkunst was daar aanleiding toe. Na 2004 werd de lijnvoering weer belangrijker in zijn werk. Hij begon nu steeds vaker met de wateroplosbare gouacheverf op papier te schilderen. Zijn schilderkunst kreeg hierdoor een opener karakter, een tendens die in de latere jaren steeds zichtbaarder zou worden. Er ontstond 'doorkijk', zoals hij het zelf vaak typeerde, en bovendien ook als eis stelde aan zijn werk. Deze 'doorkijk' werd nu het leidende principe voor zijn abstracte kunst.[8] Vanaf 2007 begon bovendien de lijn vanuit een intuïtief, spontaan handschrift te ontstaan in zijn schilderen - mede onder invloed van het losse handschrift van zijn toenmalige schildervriend Albert de Wilde.[9]
2007 - 2016[bewerken]
Van 2007 tot 2015 schilderde Heijnsbroek de meeste van zijn werken op papier, met gouacheverf. Hij wilde nu open beelden maken, waar men 'doorheen' kon kijken. Dit in tegenstelling tot de platte abstracte kunst - zo gepromoot in de V.S. door kunstcriticus Clement Greenberg, waar Heijnsbroek zich sterk tegen af zette.
In zijn werken op papier is er daardoor veel papier zichtbaar dat niet of nauwelijks beschilderd is. Ook om het geschilderde beeld heen is er meestal veel lege ruimte van het vel. De zo ontstane abstracte open beelden bestonden altijd uit meerdere lagen. Zelf schreef hij óver deze werken
- 'Mijn kunst is levendig maar niet chaotisch; daar waak ik bewust voor, want ik wil geen visuele chaos aanbieden; anders gooi ik het weg. Mijn schilderkunst is abstract, dynamisch èn met energie.' [10]
Heijnsbroek keurde vanaf circa 2008 zijn gemaakte werk pas na enkele maanden heel grondig, en dankte vervolgens na lang kijken meer dan 70 % ervan af. Juist daardoor verwierf hij veel vrijheid in het schilderen zelf, wat hij erg waardeerde. Op die manier konden er immers beelden ontstaan die hem zelf verrasten omdat hij ze nog niet kende. Dit zag hij als de beloning voor zijn inspanning en aangaan van onbekendheid.
Rond 2015/16 heeft Heijnsbroek definitief zijn kwasten neergelegd, omdat 'het niet meer kwam'. Hij ervaarde dat de kunst spontaan naar hem toe kwam als een gift, in de vorm van impulsen en opkomende associaties. Het was dan zijn taak om daar vorm aan te geven, zodat er een overtuigend beeld ontstond op het papier. Deze bron was voor hem niet meer beschikbaar.
Neven-activiteiten[bewerken]
teksten schrijven[bewerken]
Heijnsbroek heeft naast zijn schilderen tot 2012 regelmatig artikelen geschreven over het werk van collega/kunstenaars en over de abstract kunst als zodanig. Zo schreef hij o.a. over de schilderkunst van Paul Werner, Daan Lemaire, Ben Vollers, Rob den Boer en Els Bannenberg [11].
In 2002 startte hij de website Dekunsten.nl, als een platform om online uit te wisselen over kunst. Bovendien wilde hij zich met zijn artikelen op deze website richten tot de scholieren en studenten, en hen zo toegankelijk materiaal voor werkstukken of scripties aanreiken over de moderne kunst. Daarom is hij vanaf 2004 ook begonnen met het verzamelen en plaatsen van citaten van belangrijke kunstenaars online, om de kunstenaars zelf een stem te geven. Deze citatenverzameling groeide in de loop van de jaren uit tot selecties van kenmerkende quotes van c. 120 individuele kunstenaars.[12] Deze verzamelde collecties kunstenaarscitaten heeft hij in 2015-16 in zijn geheel ingevoegd op de Engelse Wikiquote en in latere jaren aldaar uitgebreid. Sinds januari 2019 is hij actief op de Nederlandse en Engelse Wikipedia met het plaatsen van informatie over met name Nederlandse kunstenaars van 1650 tot 2000; op de Nederlandse Wikiquote plaatste hij hun citaten.
kunstenaarsgroep Art-abstract[bewerken]
Fons Heijnsbroek nam in 2002 met kunstenaarsvriend Daan Lemaire het initiatief tot het oprichten van de kunstenaarsgroep Art-abstract, als een manier om onderling als kunstenaars regelmatig te kunnen uit te wisselen over wat abstracte kunst in de huidige tijd nog kon betekenen en hoe dit te bereiken was. De aangesloten kunstenaars lieten van tijd tot tijd in de groep hun recent-gemaakte abstracte kunst zien en lichtten dit toe naar elkaar. Daarnaast werden er vanaf 2003 diverse groepstentoonstellingen georganiseerd vanuit Art-abstract tot in 2007. Na circa 2008 waren de meeste leden vertrokken en werd de groep slechts online door drie kunstenaars voorgezet.[13]
fotograferen[bewerken]
Naast zijn schilderen fotografeert Heijnsbroek al vanaf 2006 tot nu toe - meestal in de straten van Amsterdam, waar hij zelf woont vanaf 1973. Ook de transformatie van de bestaande stad met al zijn bouw/activiteiten zoals de aanleg van de Noord-Zuidlijn fascineerde hem sterk. In 2014-15 leidde dit tot enkele fototentoonstellingen over het vele bouwen in Amsterdam, samen met zijn collega, de graficus Hilly van Eerten.[14] De meeste van zijn foto's plaatst hij op WikiCommons en op de website Unsplash, waar ze vrij beschikbaar zijn.
Exposities (selectie)[bewerken]
- 1989
- - deelname aan reizende groepstentoonstelling met Russische en Poolse kunstenaars - in Ostrolenka (Polen), Galuka en in galerie 'Dom 100' te Moskou (Rusland)
- - 'Malarstwo-Grafika', duo-tentoonstelling met Annelies Weterman - in galerie 'Osrodek Kultury Plastycznej' te Ostrolenka (Polen)
- 1991
- - 'Vier schilders op een Eiland', groepstentoonstelling met Kees Romeyn, Daan Lemaire en Jan Mulder - in de Oosterkerk te Amsterdam
- 1994
- - 'Tellers en Noemers', 4-manstentoonstelling met Daan Lemaire, Ben Vollers en Herman van Staalduinen - in de Oosterkerk te Amsterdam
- - eerste solotentoonstelling - in galerie Jos Art te Amsterdam
- 2000
- - duo-tentoonstelling, met Ben Vollers - in galerie Le Gué, Den Haag
- - solotentoonstelling - in galerie Galleria d'arte Il Colossi te Amsterdam
- 2003
- - eerste groepstentoonstelling 'Actuele Abstracte Kunst' van 'Art-abstract' - in De Dokkapel te Amsterdam
- - 'Kunst op de Werkkamers', deelname met een serie gouaches - in gebouwen van de Tweede Kamer, Den Haag
- - solotentoonstelling, georganiseerd door Ciudad del Hombre - bij Ytres Design in Alicante, Spanje
- 2004
- - kunstmanifestatie 'De Ruimte, in de Ateliers van Gendt', deelname met drie ruimtelijke projecten - in de Jan van Gendthallen op Oostenburg, te Amsterdam
- - groepsexpositie, georganiseerd door Artpoints - bij Milano Design, Alicante, Spanje
- - solotentoonstelling - in Casa de Cultura te Benijofar, Spanje
- 2006:
- - Silo-beschildering 'Fönster' (Vensters), gerealiseerd met kunstenares Hilly van Eerten in opdracht van Stichting EuropeanArtists.tv - in Hällefors, Zweden
- - groepstentoonstelling van Art-abstract, incl. duo-performance 'Dialoog in Verf' met Ben Vollers (een samen ter plekke en publiekelijk gemaakt schilderij) - in de Orangerie van het Amstelpark, te Amsterdam
- 2007:
- -'Trialoog over Ruimte', een 3-manstentoonstelling van schilderijen & teksten met Albert de Wilde en Herman van de Poll - in het Glazen Huis, Amstelpark te Amsterdam
- 2008:
- 'Mill with a view', publiekelijk geschilderde grote doeken door duo BenFo (Ben Vollers & Fons Heijnsbroek), tijdens kunstmanifestatie Lek-Art - in de molen De Hoop, te Culemborg
- 2009:
- 'Dialogue Pictural', duo-expositie van BenFo, incl. 4 zondagen publiek atelier - in de oude St. Pierre kerk te Avallon, Bourgondië, Frankrijk
- 2011:
- - 'Orde & Chaos', 2e kunst-Trialoog met Albert de Wilde en Herman van de Poll - in VanderVeen galerie / CBK, Assen
- - 'Dialoog in Beelden', expositie van de Benfo-schilderijen, samen gemaakt met Ben Vollers te Avallon - in de Oosterkerk te Amsterdam
- 2013:
- - '3 X Abstract', laatste driemans-expositie met Daan Lemaire en Ben Vollers - in MLB galerie te Amsterdam
- 2014:
- - 'Amsterdam, Stad op de Schop', fototentoonstelling met Hilly van Eerten over het bouwen in de stad - in de Oosterkerk te Amsterdam
- 2017:
- - 'Doorkijk', laatste solo-expositie, ingericht met Josine van Bokhoven in centrum De Roos, P.C. Hooftstraat te Amsterdam
Externe links[bewerken]
- eigen website met veel afbeeldingen van zijn schilderkunst door de jaren heen
- biografische gegevens van Heijnsbroek, op Artindex Lexicon Online
- uitgebreide biografische notities over Fons Heijnsbroek en de ontwikkelingen in zijn werk, op OnlineKunstenaars
- biografische notities van Fons Heijnsbroek, op Digitaal Kunstbeheer
- 37 afbeeldingen van zijn schilderkunst en biografische informatie, op WikiArt
- biografische gegevens van Heijnsbroek, op website De Kunstbus
- 'Achter de Dingen - over het werk van Fons Heijnsbroek', artikel van Rob den Boer, 2007 op Internet Archive
- korte typering van de schilderstijl van Fons Heijnsbroek, op de website van Kunstuitleen Utrecht
- 17 afbeeldingen van het vroege, figuratieve werk van Fons Heijnsbroek, in de beeldbank van het Amsterdams Archief
- 215 afbeeldingen van de abstracte kunst van Fons Heijnsbroek, gegroepeerd per jaar van 1984 tot 2016, op Flickr
- afbeeldingen van schilderijen van Fons Heijnsbroek, per jaar gegroepeerd, op WikiCommons
- 'Orde en Chaos, en mijn recente werk, 2011', Fons Heijnsbroek schrijft over zijn eigen kunst, op Internet Archive
- artikelen van Fons Heijnsbroek over diverse kunstenaars, op Internet Archive
- foto's van Heijnsbroek van 2005 tot 2022 - voornamelijk in Amsterdam, op WikiCommons
Dit artikel "Fons Heijnsbroek" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische en/of op de pagina Edithistory:Fons Heijnsbroek.