Godsdienstwaan
Een godsdienstwaan is elke waanidee waarbij religieuze thema's of onderwerpen betrokken zijn.[1]
Definitie[bewerken]
Individuen die religieuze waanideeën ervaren, zijn in beslag genomen door religieuze onderwerpen die niet binnen de verwachte overtuigingen vallen binnen de achtergrond van een persoon, zoals cultuur, opleiding en bekende religieuze ervaringen.[2] Deze preoccupaties zijn niet in overeenstemming met de gemoedstoestand van het onderwerp. Onder de definitie vallen ook wanen die optreden bij psychotische depressie; deze moeten zich echter voordoen binnen een depressieve periode en overeenstemmen met de gemoedstoestand.[3][4] Sommige psychologen zien alle of bijna alle religies als waanvoorstellingen.[5]
Onderzoekers in een onderzoek uit 2000 ontdekten dat religieuze wanen geen verband hielden met een specifieke reeks diagnostische criteria, maar wel correleerden met demografische criteria en voornamelijk leeftijd. In een vergelijkende studie van 313 patiënten bleken degenen met een religieuze waan ouder te zijn en in een eerder stadium een medicijnen te hebben gekregen of waarbij in een eerder stadium een behandelingsprogramma was gestart. Wat betreft klinisch teken bleek hun globaal functioneren slechter te zijn dan een andere groep patiënten zonder religieuze wanen. De eerste groep scoorde ook hoger op de Schaal Dimensionale Beoordeling had een hoger totaal op de Korte Psychiatrische Beoordelingsschaal en werd behandeld met een hoger gemiddeld aantal neuroleptica van verschillende typen tijdens hun ziekenhuisopname.
Religieuze waanvoorstellingen bleken in 2007 sterk te correleren met "temporolimbische overactiviteit".[6] Dit is een aandoening waarbij onregelmatigheden in het limbische systeem van de hersenen zich kunnen voordoen als symptomen van paranoïde schizofrenie.
In een onderzoek uit 2010 vonden Zwitserse psychiaters religieuze waanideeën met thema's als geestelijke vervolging door kwaadaardige geesten, beheersing van de persoon door geesten, waanvoorstellingen over zonde en schuld, of grootsheidswaanzin.[7]
Religieuze wanen blijken over het algemeen minder stressvol te zijn dan andere vormen van wanen.[8] Uit een studie bleek dat aanhangers van nieuwe religieuze bewegingen soortgelijke waandenkbeelden te hebben, zoals beoordeeld door de Waan inventarislijst, als een psychotische groep, hoewel de eerstgenoemden aangaven zich minder van streek te voelen door hun ervaringen dan de laatstgenoemde.[9]
Geschiedenis[bewerken]
Buitengewoon gedrag werd traditioneel gezien als een demonische bezetenheid.[10] Deze episodes, hoewel volledig verworpen in de moderne psychiatrie[11], werden door clinici alleen zo beoordeeld dat ze binnen de veiligheid van een behandelprogramma vielen.
In 1983 bleken beweringen dat religieuze sjamanen werden gemotiveerd door waanideeën en dat hun gedrag leek op dat van patiënten met schizofrenie, onjuist.[12]
In een essay uit 1937 beweerde Sigmund Freud dat hij het geloven in een enkele god als een waanidee beschouwde, waarmee hij zijn opmerking uit 1907 uitbreidde dat religie een aanwijzing is van obsessieve neurose.[13] Zijn gedachten die 'waan' definieerden, kristalliseerden mogelijk geabstraheerd uit de zienswijze van religie door de gewone man (circa 1927) als 'duidelijk infantiel, vreemd aan de werkelijkheid';[14] rond hetzelfde jaar verklaarde hij ook dat religie "een systeem van wensillusies omvat met een verloochening van de werkelijkheid, zoals we die nergens anders in een geïsoleerde vorm dan amentia aantreffen, in een staat van zalige hallucinatoire verwarring".[15]
Prevalentie[bewerken]
Voorbeelden van een studie met 295 proefpersonen in Litouwen toonden aan dat de meest voorkomende religieuze waanideeën bij vrouwen een heilige zijn en bij mannen God.[16]
In een onderzoek onder 193 mensen die eerder in het ziekenhuis waren opgenomen en gediagnosticeerd met schizofrenie waren, bleek 24% religieuze wanen te hebben.[17]
Een onderzoek uit 1999 wees uit dat religieuze wanen vaak aanwezig waren of tot uiting kwamen bij personen met forensische opname in een psychiatrische afdeling.[18][19]
Historische figuren[bewerken]
Bij historici hebbenoor onderzoekers is onderzoek en overleg of, en zoja welke, geschiedkundige personen religieuze wanen hadden.
Bijbels[bewerken]
Hoewel bewijs is geleverd van de positieve rol die religie kan spelen in de gezondheid, heeft ander onderzoek aangetoond dat religieuze praktijken en ervaringen in verband kunnen worden gebracht met verschillende soorten psychische aandoeningen zoals stemmingsstoornissen, persoonlijkheidsstoornissen, psychiatrische stoornissen. In 2011 is door een team van psychiaters, gedragspsychologen, neurologen en neuropsychiaters van de Harvard Medical School onderzoek gepubliceerd dat de noodzaak van een nieuwe diagnostische categorie psychiatrische stoornissen die suggereerde dat houdt met religieuze waanideeën en hyperreligiositeit.[20]
Ze vergeleken het denken en gedrag van de belangrijkste figuren in de Bijbel, Abraham, Mozes, Jezus Christus en Paulus,[20] met patiënten met psychische stoornissen gerelateerd aan het psychotische spectrum met behulp van verschillende clusters van stoornissen en diagnostische criteria (DSM-IV -TR), en concludeerden dat deze Bijbelse figuren "mogelijk psychotische symptomen hebben gehad die hebben bijgedragen tot hun onthullingen", zoals schizofrenie, schizoaffectieve stoornis, manische depressie, waanstoornis, grootsheidswanen, auditief-visuele hallucinaties, paranoia, Geschwind-syndroom (in het bijzonder: Paulus) en abnormale ervaringen geassocieerd met temporale kwab-epilepsie (TLE).[20]
In 1998-2000 schreef de Pool Leszek Nowak (geboren in 1962)[21] uit Poznań een studie waarin hij, op basis van zijn eigen geschiedenis van religieuze waanideeën van missie en overgewaardeerde ideeën, en informatie die in de evangeliën wordt gecommuniceerd, een poging deed om de psyche van Jezus te reconstrueren[22] met de visie van Jezus als apocalyptische profeet.[23] Dat doet hij in hoofdstukken welke achtereenvolgens het volgende bevatten: een analyse van karaktertrekken van de 'redder van de mensheid'; een beschrijving van de mogelijke gang van zaken uit de periode van Jezus' publieke optreden; en een naturalistische verklaring van wonderen.
Historisch[bewerken]
Een religieuze ervaring van communicatie met hemelse of goddelijke entiteiten zou kunnen worden geïnterpreteerd als een geloofstest. Een voorbeeld hiervan is Jeanne d'Arc, La Pucelle d'Orléans,[24] die aan het einde van de Honderdjarige Oorlog de Franse troepen bijeenbracht.
Daniel Paul Schreber is een voorbeeld van een veronderstelde religieuze waanvoorstelling die optreedt in een ontwikkelde toestand van psychose.[25] Schreber was een succesvolle en zeer gerespecteerde Duitse rechter tot op middelbare leeftijd, toen hij ging geloven dat God hem in een vrouw veranderde. Twee van zijn drie ziektes (1884-1885 en 1893-1902) worden beschreven in zijn boek Memoirs of My Nervous Illness (oorspronkelijke Duitse titel Denkwürdigkeiten eines Nervenkranken ),[26] dat een invloedrijk boek werd in de geschiedenis van de psychiatrie en psychoanalyse dankzij de interpretatie ervan door Sigmund Freud.[27]
Het onderzoek van de Harvard Medical School richtte zich ook op sociale modellen van psychopathologie,[20] het analyseren van nieuwe religieuze bewegingen en charismatische sekteleiders zoals David Koresh, leider van de Branch Davidians,[20] en Marshall Applewhite, oprichter van de Heaven's Gate-cultus.[20] De onderzoekers concludeerden dat "Als David Koresh en Marshall Applewhite worden gezien als mensen in het psychotisch spectrum, dan wordt het uitgangspunt onhoudbaar dat de diagnose psychose strikt moet berusten op het onvermogen om een sociale groep in stand te houden. Een subgroep van individuen met psychotische symptomen lijkt in staat om intense sociale banden en gemeenschappen te vormen ondanks een extreem vertekend beeld van de werkelijkheid. Het bestaan van een beter sociaal functionerende subgroep van individuen met psychotische symptomen wordt bevestigd door onderzoek dat aangeeft dat psychotisch-achtige ervaringen, waaronder zowel bizarre als niet-bizarre waanachtige overtuigingen, vaak worden aangetroffen in de algemene bevolking. Dit ondersteunt het idee dat psychotische symptomen waarschijnlijk op een continuüm liggen."[20]
Auditieve hallucinatie en misdaad[bewerken]
Een persoon kan stemmen horen van hemelse of goddelijke wezens die iemand dwingen geweld te plegen. Sommigen halen het geval aan van de Hebreeuwse patriarch Abraham,[28] die door God werd bevolen zijn zoon Isaak te offeren. Toen Abraham echter bereid was ernaar te handelen, liet God hem weten dat dit slechts een geloofsbeproeving was en elk menselijk offer verbood.
Tegenwoordig zijn personen die worden gediagnostiseerd met auditieve hallucinaties, onder meer degenen die stemmen horen die hen instrueren of motiveren om gewelddadige handelingen te plegen. Deze auditieve ervaringen worden door de psychiatrie geclassificeerd als commando-hallucinatie.[29] Personen die handelen om moord te plegen, worden gerapporteerd als het horen van stemmen van religieuze wezens zoals God, [30][31][32][33][34][35][36][37] engelen,[38] of de Duivel.[39]
Professor Thomas Szasz bekritiseert het concept van religieuze auditieve hallucinatie: degenen die de stem van God tegen hen horen praten, ervaren schizofrenie, terwijl degenen die met God praten maar geen antwoord horen gewoon bidden.[40]
Referenties[bewerken]
- ↑ (1990)On defining delusions. Comprehensive Psychiatry 31 (5): 377–97 . PMID: 2225797. DOI: 10.1016/0010-440X(90)90023-L.
- ↑ (en) (2014-01-02)Function and meaning in religious delusions: a theoretical discussion from a case study. Mental Health, Religion & Culture 17 (1): 39–51 . ISSN:1367-4676. DOI: 10.1080/13674676.2012.745493.
- ↑ Lieberman, Jeffrey A., The American Psychiatric Publishing Textbook of Schizophrenia, American Psychiatric Publishing, 2006, 199. ISBN 9781585626465.
- ↑ (2014)Psychological characteristics of religious delusions. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology 49 (7): 1051–1061 . ISSN:0933-7954. PMID: 24379014. PMC: 4173112. DOI: 10.1007/s00127-013-0811-y.
- ↑ (2004)Hallucinating God? The Cognitive Neuropsychiatry of Religious Belief and Experience. Evolution and Cognition 10 (1): 114–25 .
- ↑ (2007)The Interface Between Religion and Psychosis. Australasian Psychiatry 15 (1): 62–66 . PMID: 17464638. DOI: 10.1080/10398560601083118.
- ↑ (2010)Delusions with Religious Content in Patients with Psychosis: How They Interact with Spiritual Coping. Psychiatry: Interpersonal and Biological Processes 73 (2): 158–172 . PMID: 20557227. DOI: 10.1521/psyc.2010.73.2.158.
- ↑ https://www.researchgate.net/publication/286692917_Religious_delusion_An_observational_study_of_religious_delusion_in_a_population_of_313_acute_psychiatric_inpatients
- ↑ (1999)Delusional ideation in religious and psychotic populations. British Journal of Clinical Psychology 38 (1): 83–96 . PMID: 10212739. DOI: 10.1348/014466599162683.
- ↑ Wooden, Real possession by devil not that common, exorcists say during lesson. Catholic News Service (2005) Gearchiveerd op 2005-02-22. Geraadpleegd op 2012-01-23.
- ↑ Peck, M. Scott, Glimpses of the Devil: a psychiatrist's personal accounts of possession, exorcism, and redemption, Simon and Schuster, 4 Jan 2005. ISBN 978-0-7432-5467-0.
- ↑ (1983)Shamanism and schizophrenia: A state-specific approach to the 'schizophrenia metaphor' of shamanic states. American Ethnologist 10 (3): 443–459 . DOI: 10.1525/ae.1983.10.3.02a00030.
- ↑ (2004)Working with patients with religious beliefs. Advances in Psychiatric Treatment 10 (4): 287–294 . DOI: 10.1192/apt.10.4.287.
- ↑ Freud, Religion as a mass delusion. Freud Museum (1931).
- ↑ Freud, Sigmund, The Future of an Illusion, 1927. ISBN 978-0-393-00831-9. cited in: (2007)Religion, spirituality and psychotic disorders. Revista de Psiquiatria Clínica 34: 95–104 . DOI: 10.1590/S0101-60832007000700013.
- ↑ (2008)Are religious delusions related to religiosity in schizophrenia?. Medicina 44 (7): 529–35 . PMID: 18695349. DOI: 10.3390/medicina44070068.
- ↑ (2002)Religious delusions in patients admitted to hospital with schizophrenia. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology 37 (3): 130–8 . PMID: 11990010. DOI: 10.1007/s001270200005.
- ↑ (1999)Understanding the religious ideation of forensically committed patients. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training 36 (3): 287–297 . DOI: 10.1037/h0087835.
- ↑ (en) (June 2010)Delusions with Religious Content in Patients with Psychosis: How They Interact with Spiritual Coping. Psychiatry: Interpersonal and Biological Processes 73 (2): 158–172 . ISSN:0033-2747. PMID: 20557227. DOI: 10.1521/psyc.2010.73.2.158.
- ↑ 20,0 20,1 20,2 20,3 20,4 20,5 20,6 (September 2011)The Role of Psychotic Disorders in Religious History Considered. Journal of Neuropsychiatry and Clinical Neurosciences 24 (4): 410–426 . ISSN:1545-7222. PMID: 23224447. DOI: 10.1176/appi.neuropsych.11090214.Murray, Evan D.; Cunningham, Miles G.; Price, Bruce H. (September 2011). "The Role of Psychotic Disorders in Religious History Considered". Journal of Neuropsychiatry and Clinical Neurosciences. 24 (4): 410–426. doi:10.1176/appi.neuropsych.11090214. ISSN 1545-7222. PMID 23224447. S2CID 207654711.
- ↑ Not to be confused with Polish philosopher and lawyer Leszek Nowak (1943–2009) also from Poznań.
- ↑ (pl) Leszek Nowak, Prywatna Witryna Internetowa Leszka Nowaka at Internet Archive
- ↑ (pl) Analysis of fragments of the New Testament books for Jesus as apocalyptic prophet: Leszek Nowak, ″A great mistake and disappointment of early Christianity″ at Internet Archive
- ↑ Groeschel, Father Benedict J., A Still, Small Voice: A Practical Guide on Reporting Revelations, Ignatius Press, 1993, 52–53. ISBN 9780898704365.
- ↑ Corveleyn, Jozef, Changing the Scientific Study of Religion: Beyond Freud?, Springer, 2009, “Religious Delusion in Psychosis and Hysteria”. ISBN 9789048125401.
- ↑ Schreber, Daniel Paul, Memoirs of My Nervous Illness, New York Review of Books, 2000, New York, 1903. ISBN 978-0-940322-20-2.
- ↑ Freud, Sigmund, The Schreber Case, Penguin Classics Psychology, 2003, New York, 1911. ISBN 978-0-14-243742-1.
- ↑ (2001)The Voice of God and the Face of the Other: Levinas, Kierkegaard, and Abraham. The Journal of Textual Reasoning 10 . Gearchiveerd van origineel op 2013-12-25.
- ↑ (2008)Acting on harmful command hallucinations in psychotic disorders: An integrative approach. The Journal of Nervous and Mental Disease 196 (5): 390–8 . PMID: 18477881. DOI: 10.1097/NMD.0b013e318171093b.
- ↑ Gaines, James. "Mark Chapman Part III: the Killer Takes His Fall", The People, March 9, 1987.
- ↑ Dad: God told me to kill my son. United Press International (12 February 2009).
- ↑ Man says he killed his son because God told him to. Current (March 15, 2009) Gearchiveerd op 2012-07-17.
- ↑ Vatis, "Allah" Told Him to Kill His Family. NBC Chicago (April 14, 2010).
- ↑ Gamiz, Jr., Manuel. "Allentown slashing suspect says God commanded him to kill", The Morning Call, 30 November 2010.
- ↑ Puxley, Chinta. "'God' told man to kill bus passenger", Toronto Star, The Canadian Press, March 4, 2009. Geraadpleegd op 2012-01-23.
- ↑ Coryell, Lisa. "New trial ordered for Morrisville man who says God told him to kill", New Jersey Times, 28 February 2011.
- ↑ Spoto, Man Who Says God Told Him to Kill Girlfriend Gets New Trial. Ethics Daily (March 3, 2011).
- ↑ Petrie, Andrea. "Schizophrenic stabbed grandmother to death 'after hearing voice of angel'", The Age, 22 July 2010. Geraadpleegd op 22 January 2012.
- ↑ LaCapria, Horrific: Mother kills, eats baby in Texas. The Inquisitr News (28 July 2009). Geraadpleegd op 23 January 2012.
- ↑ Professor Thomas Szasz on Schizophrenia as a Disease. Citizens Commission on Human Rights International (2010-07-28). Geraadpleegd op 23 January 2012.
Dit artikel "Godsdienstwaan" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische en/of op de pagina Edithistory:Godsdienstwaan.
