Kees Jansen (medisch elektronicus)
Ing. Teunis Cornelis (Kees) Jansen (Nijmegen, 10 september 1936 - Lekkerkerk, 28 oktober 2023) was een Nederlands medisch elektronicus die zelfstandig en in samenwerking met zijn collega Frans van der Mark medische apparatuur ontwikkelde en produceerde, die over de hele wereld werd toegepast.[bron?]
Jeugd en opleiding[bewerken]
Kees Jansen werd geboren in de Genestetlaan in Nijmegen. Hij groeide op als tweede van vier kinderen in een weinig harmonieus gezin. In 1953, het jaar van de watersnoodramp, toen hij zeventien jaar oud was, overleed zijn moeder na een lang ziekbed. Vader en de kinderen verhuisden naar de Simon Stevinstraat. Een inwonende jongere zus van de moeder deed de huishouding. De spanningen in het gezin liepen verder op. Een studie volgen was al helemaal onbespreekbaar. Om zich te kunnen ontwikkelen ging Kees, zodra de mogelijkheid zich voordeed, in militaire dienst en meed vanaf dat moment het ouderlijk huis. Aanvankelijk was hij dienstplichtige, maar om verder te kunnen leren tekende hij bij. Hij was gelegerd in Utrecht en kreeg de gelegenheid om te studeren bij Rens & Rens, een particuliere onderwijsinstelling voor elektronica en radiotechniek in Hilversum. In militaire dienst ontwikkelde hij zich tot specialist en instructeur op het gebied van gyro-stabilisatie.[bron?]
Meten hersenactiviteit[bewerken]
Tegen het eind van zijn militaire diensttijd solliciteerde Kees bij de Psychiatrische Inrichting Endegeest in Oegstgeest als technisch medewerker op de afdeling E.E.G., waar de hersenactiviteit van psychiatrische patiënten werd gemeten. Daar werd hij de opvolger van Frans van der Mark, de oprichter van de afdeling, die hem inwerkte.[bron?]
Meten bloeddoorstroming[bewerken]
In de avonduren ontwikkelde hij samen met Frans van der Mark, die inmiddels werkzaam was bij het Fysiologisch Laboratorium in Leiden, een systeem voor het meten van de bloeddoorstroming. Dit op verzoek van Paul Janssen, directeur van Janssen Pharmaceutica in Beerse, België. Aan dit soort metingen was in verband met de productie van bloedvatverwijderaars grote behoefte. Kees ontwikkelde en produceerde steeds kleinere sensoren die soms op meerdere plekken tegelijk in het lichaam rond de bloedvaten informatie verzamelden voor de door van der Mark ontwikkelde bloedstroommeters. Die meters en sensoren (flow sensors en flow meters) werden door Skalar Medical b.v. uit Delft (met vestigingen in Frankrijk, Duitsland, Spanje, Zweden, Engeland, Amerika en Japan) wereldwijd in de handel gebracht.[bron?]
Meten zuurstofspanning pasgeborenen[bewerken]
In 1971 werd Kees Jansen hoofd van de Afdeling Medische Elektronica van het Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam en verhuisde het gezin naar de Bilderdijkstraat in Lekkerkerk. In het Sophia Kinderziekenhuis ontwikkelde Kees onder andere apparatuur voor het continu meten van zuurstofspanning bij pasgeboren kinderen met ademhalingsmoeilijkheden. Bij het toedienen van extra zuurstof is informatie over de zuurstofspanning op elk moment van essentieel belang. Die informatie kon tot dan alleen verkregen worden door het eens in de twee tot drie uur afnemen van bloedmonsters. Door de vinding van Kees kon de zuurstofspanning van buitenaf, door de huid heen continu gemeten worden. Verschillende artsen, waaronder Dr. P.W. de Haas en Dr. D.B. van 't Hof, promoveerden op de vindingen van Kees en werden daarbij door hem begeleid. In talrijke publicaties en op congressen over de hele wereld werden deze vindingen gepresenteerd. Ook bij Philips Medical Systems werd gewerkt aan het ontwikkelen van een vergelijkbare methode van zuurstofmeting, waarbij Kees lange tijd adviseerde.[bron?]
Oogmeting[bewerken]
Inmiddels ging de ontwikkeling en productie van bloedstroommeters en sensoren in de avonduren gewoon door. Op de afdeling Fysiologie van de Erasmus Universiteit in Rotterdam, waar Frans van der Mark sinds 1968 werkte, sprak hij met fysioloog prof. dr. H. (Han) Collewijn over de uitvindingen die Kees en hij gedaan hadden. Prof. dr. Collewijn vroeg zich af of een vergelijkbaar meetsysteem toegepast zou kunnen worden op oogmeting. Bij hersenonderzoek en in de neurologie is de oogpositie een heel belangrijke informatiebron. Samen ontwikkelden Kees en Frans van der Mark een meetmethode om met hoge nauwkeurigheid de oogpositie te meten. Dankzij zijn bijzondere microscopische handvaardigheid ontwikkelde en produceerde Kees daarvoor contactlenzen waarin een koperdraadspoel was ingebouwd. Ook deze contactlenzen met koperdraadspoel (scleral coils) werden door Skalar wereldwijd in de handel gebracht.[bron?]
Eigen bedrijf[bewerken]
Na zeventien jaar bij het Sophia Kinderziekenhuis gewerkt te hebben nam Kees in 1988 ontslag om een eigen bedrijf op te richten. Hier was hij, in samenwerking met het eerder door Frans van der Mark opgerichte Medalab, tot ver na zijn pensionering bezig met het perfectioneren en produceren van de destijds over de hele wereld veel gevraagde bloedstroom- en oogmeetapparatuur.[bron?]
Privéleven[bewerken]
Op 12 augustus 1961 trouwde Kees Jansen met zijn jeugdliefde Ans Toonen in de Heilige Land Stichting in Berg en Dal bij Nijmegen. Ze gingen wonen in Bilthoven. In 1963 verhuisden Kees en Ans naar een dienstwoning van Endegeest in Oegstgeest waar de kinderen Rob (1965), Peter (1969) en Annemieke (1970) werden geboren. In 1971 verhuisde het gezin naar de Bilderdijkstraat in Lekkerkerk. In 1979 kregen Kees en Ans van de gemeente Lekkerkerk de gelegenheid aan de Groen van Prinsterersingel een stuk bouwgrond te kopen. Kees ontwierp en tekende een woonhuis voor het hele gezin met werkplaats. In de strenge winter van 1979 werd het gebouwd. In 1980 verhuisden ze.[bron?]
| Bronnen, noten en/of referenties |
Dit artikel "Kees Jansen (medisch elektronicus)" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische en/of op de pagina Edithistory:Kees Jansen (medisch elektronicus).
