Koninklijke Fanfare Moed & Volharding Velzeke
De Koninklijke Fanfare "Moed & Volharding" Velzeke is een Belgisch fanfareorkest opgericht in 1891. Haar uitvalsbasis is Velzeke, een deelgemeente van Zottegem in Oost-Vlaanderen.
Muziekverenigingen in Velzeke[bewerken]
Deze fanfare was echter niet de eerste muziekvereniging op Velzeeks grondgebied. Zo werd reeds in 1868 “Het Houten Muziek van de heer Karel Tuypens" beschreven.
Het muziek onderging grote verandering toen mandenmaker Désiré Van Immerzeele in 1872 een nieuwe verzameling instrumenten ontwierp, uit omgesmolten oud ijzer. Het orkest werd officieel opgedoekt in 1877, maar de instrumenten bleven bij hun eigenaars.
Katholieken versus liberalen[bewerken]
In 1880 leidde een voorval tot een dorpsvete die voor lange tijd twee kampen zou creëren binnen de gemeente Velzeke-Ruddershove. Op een gegeven moment besloot Remi Tuypens, de waard van een café op de Korte Munte om een poortje aan te leggen op zijn binnenkoer die uitgaf op het Kerkplein. Want zo zouden kerkgangers rechtstreeks zijn herberg kunnen binnenwandelen en konden de cafégangers zich snel vanuit de gelagzaal zonder omweg tot de publieke urinoirs begeven.
Het probleem stelde zich doordat het poortje uitgaf op kerkgoed. Er schaarden zich twee kampen rond enerzijds de nieuwe burgemeester Tuypens, familie van Remi Tuypens, en de pastoor van Velzeke. De meningen van de clans van de pastoor en de burgemeester liepen zo ver uit elkaar dat de gemeente in twee kampen werd opgesplitst.
De tegenstanders van het poortje, de clan van de pastoor, startten een dure gerechtelijke procedure op. Beide kampen stonden de volgende 70 jaar lijnrecht tegenover elkaar.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1887 behaalde de Katholieke Lijst van de pastoor voor het eerst een meerderheid. Drie jaar later moest het mandaat van zes van de elf gemeenteraadsleden worden hernieuwd, maar de liberale oppositie behaalde alle zetels en Jean Baptist Van Aelbrouck werd de nieuwe burgemeester van Velzeke-Ruddershove.
In de weken die daar op volgden besloten enkele gelijkgestemde muziekliefhebbers van de Katholieke Lijst om een nieuwe fanfare op te richten.
De Fanfare "Moed & Volharding" Velzeke ging in januari 1891 van start met een twintigtal muzikanten. De naam was misschien een verwijzing naar de politieke strijd en de volharding van de Katholieken, maar daarover bestaat geen zekerheid.
De stichtende bestuursleden waren:
- Alphonse Buysse
- Alphonse Wallez
- Denis Wallez
- Marcel Tuypens (familie van de liberale ex-burgemeester Tuypens)
- R. Van Den Noortgate
- Gh. Van Den Noortgate
- Oscar Van Den Noortgate (alledrie familie van een andere ex-burgemeester Leonard Van Den Noortgate)
Er waren 19 muzikanten en een 40-tal Velzekenaren die jaarlijks lidgeld betaalden, waaronder de onderpastoor Hemelaere, de Moeder Overste van het plaatselijke klooster van de Grauwzuster-Penitenten, pastoor Van Genachte, …
Het orkest stond onder leiding van dirigent Alphonse Buysse en repeteerde in de lokalen van de Katholieke School van Velzeke. Later laaiden er in Velzeke opnieuw problemen op, de nieuw aangestelde pastoor Jozef-Frans Staels mengde zich openlijk in de politiek en keerde zich tegen de Katholieke Lijst. Hij verbood de Fanfare om na 20.00u te repeteren in de Kantschool, omdat die aan de pastorij grensde.
De repetities vonden tijdelijk op zondagvoormiddag plaats, maar men besliste om met eigen middelen een nieuw repetitielokaal op te trekken.
Nieuwe burgemeester Valère Edmond Buysse, kocht van de juffrouwen De Clercq een perceel grond op het dorpsplein en de bouwvakkers Denis Van De Casteele en Jozef De Sutter (er spelen tot op heden een hele hoop De Sutter's mee in de Fanfare) trokken het gebouw op zo goedkoop mogelijke wijze op.
Er werd besloten om ook een café te openen vooraan in de zaal; “Sint-Cecilia”, de patrones van de fanfares. De muzikanten vonden zo meteen hun nieuw stamcafé.
Het feit dat de vereniging tot op vandaag haar eigen zaal heeft, biedt haar nog steeds een grote voorsprong op andere verenigingen. Ten eerste is er een garantie dat er gerepeteerd kan worden zonder dat er geweken moet worden voor andere aangelegenheden.
De vereniging hoeft verder geen huur voor een zaal te betalen, noch voor repetitie, noch voor concerten. Voor andere verenigingen is dit steeds een stevige hap uit het budget of de inkomsten van een concert.
Ten derde kan het materiaal van de vereniging opgeslagen worden zonder dat dat aan een eeuwige verhuis onderworpen is.
Achteraan de zaal is er tevens een ruime keuken. Dit stelt de vereniging in staat jaarlijks in oktober een mosselfestijn te organiseren, weer zonder de kosten van de huur van een zaal.
Tot op heden zijn zowel de zaal als het café in gebruik.
Een Katholieke fanfare[bewerken]
De fanfare hield tot na de Tweede Wereldoorlog haar strijdend politiek karakter, toen men bijvoorbeeld in 1907 werd uitgenodigd om in Nederbrakel te gaan spelen, enkele maanden voor de gemeenteraadsverkiezingen. Uit het dagboek van een van de muzikanten (vanuit het Velzeeks naar algemeen Nederlands vertaald):
“Gezien de scherpe tegenstelling tussen liberalen en katholieken aldaar, was de spanning er te snijden. We verzamelden allen in de Stationsstraat, en voor ons liep een groep studenten uit Gent. De studenten verwijderden bij een plaatselijk café een liberale reclameposter. Toen de herbergier woest naar buiten kwam (een liberaal) gaf muzikant Duul Van Meldert hem een trap onder zijn achterwerk dat hij “ wel een halve meter de lucht in vloog”
Ons optreden verliep gespannen, met enkel wat gejouw. We hadden meer geluk dan fanfare “Vlijt & Kunst” uit Zottegem. Toen zij opkwamen werd er met flessen, glazen en stenen gegooid. Op de terugweg werd onze treincoupé ook met stenen bekogeld.”.
Jaarlijkse optredens[bewerken]
De fanfare speelde traditiegetrouw steeds op de kermissen in Velzeke en omstreken, met als hoogtepunt de kermis in Velzeke-Dorp. De fanfare speelde hier steeds tot 1940, maar na de oorlog werd door het gemeentebestuur van Zottegem gevraagd dat het korps van Zottegem hier het concert verzorgde, wegens politieke redenen. Van 1963 tot 1969 kreeg de Fanfare “Moed en Volharding” weer het recht hier concerten te verzorgen.
De fanfare speelde jaarlijks ook mee tijdens verscheidene processies en begrafenissen van muzikanten en hun familie. Ook bij de priesterwijdingen speelde ze steeds om op een goed blaadje met de nieuwe priester te komen.
Traditiegetrouw speelt de fanfare telkens op 22 november een mis ter ere van Sint-Cecilia, waarna een uitgebreide maaltijd volgde in het repetitielokaal. Voor de bouw van het lokaal werd de maaltijd opgediend in de “Kantschool”, maar omdat de vleesconsumptie steeg van 40 kg. in 1894 naar 113.75 kg. in 1911, moest men het eten wel in het repetitielokaal opdienen. Dit is zo tot op heden.
Traditiegetrouw speelt de Fanfare ter ere van de oudstrijders en veteranen te Strijpen op de eerste zondag van september. Dit is de enige keer dat de vereniging nog in marsformatie defileert.
Sinds jaar en dag geeft men in de zaal op het Romeins Plein een lenteconcert, gespreid over twee dagen, in mei.
Vanaf 2017 werd er ook voor geopteerd om een herfstconcert te spelen. Vaak gebeurt dit in de kerk van Velzeke, maar ook de kerk van Dikkele kwam reeds aan de beurt.
Dit artikel "Koninklijke Fanfare Moed & Volharding Velzeke" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische en/of op de pagina Edithistory:Koninklijke Fanfare Moed & Volharding Velzeke.
