Kritiek
Kritiek (Oudgrieks κριτικός, kritikós, via Latijn criticus: beoordelaar, kunstrechter) is het beoordelen van daden, werken, uitspraken, maatschappelijke toestanden, theorieën. In de engere betekenis van "kritiek geven", bedoelt men er een afkeuring mee. Wie aan kritiek doet in de ruimste zin des woords is een criticus, eventueel vrouwelijk: critica.
Inleiding[bewerken]
Kritiek komt voor met betrekking tot kunst, wetenschap, literatuur, politiek en filosofie. Een kritische houding betekent dat men niet zonder meer iets aanvaardt of gelooft; het tegengestelde van een naïeve of lichtgelovige houding.
Deskundige kritiek op artistieke uitingen[bewerken]
In een literaire of artistieke context wordt de term gebruikt voor het beoordelen of recensie|recenseren van boeken - het terrein van de literaire kritiek, van beeldende kunst|kunstvoorwerpen door de kunstkritiek, en voorstellingen door de toneelkritiek en de muziekkritiek. Dit gebeurt door terzakekundigen, volgens objectieve - en subjectieve - maatstaven. Professionele critici zetten zich, binnen een specifieke kunstvorm, in om het gebodene, positief of negatief, te beoordelen.
Constructieve kritiek[bewerken]
Constructieve kritiek, ook wel positieve of opbouwende kritiek genoemd, is het gegrond en beargumenteerd geven van een mening over het werk van anderen, met als doel het helpen van die ander in het verbeteren van zijn werk. Een bijkomend gunstig effect is over het algemeen dat er een positieve, aangename en welwillende sfeer wordt gecreëerd door de positieve grondhouding van de criticus.
Destructieve kritiek[bewerken]
Destructieve kritiek (ook wel negatieve of afbrekende kritiek genoemd) is het tegenovergestelde hiervan. Deze kritiek is vaak ongegrond, niet of slecht beargumenteerd, en wordt vaak op kwade toon geuit, zonder empathie. Het feit dat daardoor een negatieve omgeving wordt gecreëerd kan hier zelfs een doel zijn (Argumentum ad hominem), ook als dat niet toegestaan is. Het gevolg is vaak dat harde kritiek niet welwillend ontvangen wordt maar juist een harde tegenreactie oproept.
Kritiek op bedrijven of overheden[bewerken]
Men kan zijn kritiek op bedrijven of overheden uiten door middel van protest - een grondrecht - en dit gaat vaak gepaard met leuzen die de kritiek samenvatten.
(Harde) kritiek op personen, (vrijwilligers)organisaties en vooral regeringen wordt vaak niet op prijs gesteld. Personen reageren vaak kwaad, al dan niet terecht; organisaties 'herkennen' de kritiek vaak niet, of zijn niet in staat er iets mee te doen; democratische regeringen doen vaak weinig met kritiek, of pas na vele jaren / doden; on-democratische regeringen (dictatuur) reageren vaak wel snel, maar dan met geweld, intimidatie, onderdrukking, arrestaties, martelingen, en moorden / verdwijningen.
Zie ook[bewerken]
- Onderdrukking
- Intimidatie
- Dictatuur
- Tiran
- Totalitair
- Tirannie van de meerderheid / minderheid
- Schijndemocratie
- Eénpartijstaat
Dit artikel "Kritiek" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische .
