Lijst van gevangenen in Kamp Haaren

Het grootseminarie in Haaren werd tijdens de Tweede Wereldoorlog door de nazi’s Das Sanatorium genoemd, door de Nederlanders Kamp Haaren.

Het kamp stond onder leiding SS-Obersturmbannführer (luitenant-kolonel) J. A. Wacker van 8 december 1941 tot 1 februari 1944. Na 5 september 1944 (dolle dinsdag) is het kamp ontruimd. Gijzelaars zonder papieren werden vrijgelaten, de resterende 2800 mannen werden naar Sachsenhausen getransporteerd en 650 vrouwen werden naar Ravensbrück gebracht. Het is onbekend hoeveel van deze mensen de oorlog heeft overleefd.

Gevangen[bewerken]

Er waren drie soort gevangenen:

Untersuchung[bewerken]

De Duitsers noemden Haaren een 'Polizeigefängnis und Untersuchungs Gefängnis'. Van de ruim 1800 gevangenen die hier ondervraagd werden, zijn slechts enkelen weer vrijgelaten.

In de herfst van 1943 meer dan 60 gevangenen overgebracht naar Kamp Amersfoort. Onder hen waren Bram Daalder, Jan Kreeuwen en Adriën Moonen.

Grenzübertritt[bewerken]

Deze groep bestond uit ongeveer 1400 gevangenen. Het waren verzetsmensen, piloten, parachutisten, ontsnapte gevangenen en onderduikers. Onder de groep Grenzübertritt waren ook tientallen tijdens het Englandspiel opgepakte Nederlandse agenten.

Naam	Geboren	Geb.plaats	Uitzendingsdatum	Aankomst	Uitgezonden door
Aart Alblas	1918	Middelharnis	5 juli 1941	Nieuweschans, Groningen	François van 't Sant / MI6
Johannes Hermanus Arnoldus M Terlaak	1913	Tilburg	1 oktober 1941		François van 't Sant / MI6
Hubertus Mattheus Gerardus Lauwers	1915	Amsterdam	7 november 1941	Stegerveld buiten Ommen	SOE
Thijs Taconis	1914	Rotterdam	7 november 1941	Stegerveld buiten Ommen	SOE
Willem Jacobus van der Reijden	1915	Rotterdam	9 december 1941		MI6
Ernst Willem de Jonge	1917	Sinabang	23 februari 1942		François van 't Sant / MI6 / kol. de Bruyne
Evert Radema	1903	Sinabang	23 februari 1942		François van 't Sant / MI6 / kol. de Bruyne
Jan Emmer	1917	Wormer	12 maart 1942	Katwijk aan Zee (per boot)	François van 't Sant / MI6 / kol. de Bruyne
Jhr Felix Donau Ortt	1907	Nijmegen	12 maart 1942	Katwijk aan Zee (per boot)	François van 't Sant / MI6 / kol. de Bruyne
Leonardus Theodoris Cornelis Andringa	1913	Den Haag	29 maart 1942		SOE
Nol Baatsen	1918	Amsterdam	28 maart 1942	Kallenkote bij Steenwijk	SOE
Hendrik Johan Jordaan	1918	Haaksbergen	29 maart 1942	Holten	SOE
Willem Johan Niermeijer	1914	Alkmaar	29 maart 1942		MI6 / kol. de Bruyne
Godewijn Hendrik Gerard Ras	1914	Amsterdam	29 maart 1942		SOE
Barend Klooss	1913	Rotterdam	5 april 1942		SOE
Hendrik Sebes	1919	Dordrecht	5 april 1942		SOE
Johannes Henricus Marie de Haas	1918	Den Haag	9 april 1942		SOE
Hermanus Parlevliet	1916	Baarle Nassau	29 mei 1942		SOE
Antonius van Steen	1912	Ubbergen	29 mei 1942		SOE
Johannes Buizer	1918	Almkerk	22 juni 1942	Holten	SOE
Jan Jacob van Rietschoten	1921	Rotterdam	22 juni 1942		SOE
Joseph Bukkens	1919	Vlissingen	27 juni 1942	Kallenkote	SOE / opl. MI6
George Louis Jambroes	1905	Amsterdam	27 juni 1942	Kallenkote	SOE
Adrianus Brinkman	1912	Rotterdam	14 juli 1942		SOE
Gerard John van Hemert	1920	New York	24 juli 1942		SOE
Karel Willem Adriaan Beukema toe Water	1909	Tegal	25 september 1942	Rijssen	SOE
Cornelis Droogleever Fortuyn	1922	Amsterdam	25 september 1942	Balloo	SOE
Roelof Christiaan Jongelie	1913	Amsterdam	25 september 1942	ten oosten van Assen	SOE, Plan Holland
Adriaan Klaas Mooy	1919	Amersfoort	25 september 1942		SOE
Arie Cornelis van der Giessen	1916	Krimpen aan den IJssel	1 oktober 1942	Steenwijk	SOE
Pieter Kamphorst	1894	Ermelo	22 oktober 1942		SOE
Meindert Koolstra	1917	Rinsumageest	22 oktober 1942		SOE
Michel Pols	1912	Hooge Zwaluwe	22 oktober 1942		SOE
Humphrey Max Macaré	1921	Bandung	25 oktober 1942	Steenwijk	SOE
Horst Steeksma	1919	Berlijn	25 oktober 1942	Steenwijk	SOE
Charles Christiaan Pouwels, marconist van Hofstede	1923	Padang Pandjang	25 oktober 1942	Holten	SOE
Jan Hofstede	1918	Ter Aar	25 oktober 1942	Holten	SOE, Plan Holland
Jacob Bakker, marconist van Dane	1917	Batavia	28 oktober 1942	Ommen, Overijssel	SOE
Johannes Cornelis Dane	1912	Axel	28 oktober 1942		SOE
Arie Johannes de Kruyff	1912	Amsterdam	29 november 1942	Amerongen ?	SOE, Plan Holland
George Lodewijk Ruseler	1922	Soerabaja	29 november 1942	?	SOE, Plan Holland
Herman Johannes Overes	1908	Amsterdam	30 november 1942	Amerongen	SOE, Plan Holland
Johan Bernard Ubbink	1921	Doetinchem	30 november 1942	Amerongen	SOE
Trix Terwindt	1911	Amsterdam	14 februari 1943	Kallenkote	MI9
Klaas van de Bor	1913	Barneveld	17 februari 1943	IJsselmeer bij Hoorn	SOE, Plan Holland
Cornelis Carel Broggaar	1913	Amsterdam	17 februari 1943	IJsselmeer bij Hoorn	SOE
Cornelis Eliza van Hulsteijn	1912	Terneuzen	17 februari 1943	IJsselmeer bij Hoorn	SOE, Plan Holland
Jan Christiaan Kist	1912	Leiden	19 februari 1943	Holten	SOE
Pieter van der Wilden	1914	Haarlem	19 februari 1943	Holten	SOE
Willem van der Wilden	1910	Hillegom	19 februari 1943	Voorthuizen	SOE
Gerard van Os	1914	Hilversum	19 februari 1943	Voorthuizen	SOE, Plan Holland
Pieter Arnoldus Arendse	1912	Den Haag	10 maart 1943	Ermelo, Gelderland	SOE, Plan Holland
Pieter Cornelis Boogaart	1912	Graauw	10 maart 1943	Ermelo	SOE, Plan Holland
Pieter Dourlein	1918	Amsterdam	10 maart 1943	Ermelo	SOE
Frederik Willem Rouwerd	1912	Den Haag	22 april 1943	Garderen	SOE, Plan Holland
Ivo van Uijtvanck	1917	Bussum	22 april 1943	Garderen ^[1]	SOE, Plan Holland
Antonius Johannes Wegner	1914	Leiden / Den Haag	22 april 1943	Garderen	SOE, Plan Holland
Oscar Willem de Brey	1921	Wassenaar	22 mei 1943	Garderen	SOE, Plan Holland
Antoon Berend Mink	1918	Den Haag	22 mei 1943	Garderen	SOE, Plan Holland
Laurentius Maria Punt	1918	Alkmaar	22 mei 1943	Garderen	SOE, Plan Holland
Bram Grisnigt	1923	Rotterdam	19 september 1943	Beugen	MI6
Pieter Hoekman	1917	Urk	19 september 1943	Beugen	MI6

Ongeveer 600 bekende Nederlanders zijn opgepakt en naar Haaren gebracht, onder wie

Gijzelaars[bewerken]

Hendrik Andriessen, componist
Willem Andriessen, concertpianist
Lou Bandy, cabaretier
Henk Bus, directeur Ambachtsschool te Maastricht
Jan Campert, schrijver
Rudolph Cleveringa, rechter te Leeuwarden (niet te verwarren met de beroemde naamgenoot, hoogleraar Leiden)
Jan Goudriaan, president-directeur van de Nederlandse Spoorwegen, hun woordvoerder.
Max Kohnstamm, de latere hoge Brusselse ambtenaar
Martien Nijkamp, journalist, op 21-7-1942 in Baarle-Nassau gearresteerd met Jan Campert en Frans van Raalte, in Neuengamme overleden
Henri Nolles, goochelaar
Jan de Quay, de latere minister-president
Willem Ruys, reder
Johan August van Thiel, procureur-generaal bij het gerechtshof te Amsterdam
Piet Zwart, ontwerper

Vrouwen[bewerken]

Marie Blommaart (1921) uit Lamswaarde, leeft nog in 2019^[2]

Onder de gijzelaars waren 150 leiders van ondernemingen, 133 mensen uit de vrije beroepen, 60 hoogleraren, leraren en onderwijzers, 103 ambtenaren, 60 geestelijken, 3 vakbondsleiders en 5 studenten. Twee maal, op 15 augustus 1942 en op 16 oktober 1942, werden er (totaal 85) gijzelaars uit Haaren gefusilleerd.

Ontsnapt[bewerken]

Op 31 augustus 1943 zijn twee agenten (Ben Ubbink en Pieter Dourlein) erin geslaagd uit het kamp te ontsnappen. Zij slaagden erin de Britten te waarschuwen dat het hele Nederlandse marconistennetwerk in Duitse handen was.

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel "Lijst van gevangenen in Kamp Haaren" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische en/of op de pagina Edithistory:Lijst van gevangenen in Kamp Haaren.