Pyroclastische neerslag

Een pyroclastische val is een uniforme afzetting van materiaal dat is uitgeworpen door een vulkaanuitbarsting of pluim zoals een asdaling of tufsteen. Pyroclastische luchtvalafzettingen zijn het resultaat van:

Ballistisch transport van ejecta zoals vulkanische blokken, vulkanische bommen en lapilli van vulkanische explosies
Afzetting van materiaal uit convectieve wolken geassocieerd met pyroclastische stromen zoals co-ignimbrite watervallen
Ejecta gedragen in gas dat uit een ventilatieopening stroomt. Het materiaal onder invloed van de zwaartekracht zal bezinken uit een uitbarstingspluim of uitbarstingskolom
Ejecta die neerslaat uit een uitbarstingspluim of uitbarstingskolom die zijdelings wordt verplaatst door windstromingen en wordt verspreid over grote afstanden

Structuren[bewerken]

De afzettingen van pyroclastische watervallen volgen een goed gesorteerde en goed ingebedde trend. Ze vertonen mantelbedding - de afzettingen liggen direct boven de reeds bestaande topografie en behouden een uniforme dikte over relatief korte afstanden. Sorteren op grootte is meer uitgesproken dan pyroclastische golf of pyroclastische stromen. Vroege bezinking van kristallen en lithische fragmenten in de buurt van een uitbarstingsopening en van glasachtige fragmenten verder weg is een veel voorkomende trend die tijdens veel uitbarstingen wordt waargenomen. De uitbarsting van St. Vincent in 1902 wierp een grote uitbarstingskolom uit die, wanneer deze in de buurt van de ventilatieopening werd neergezet, 73% kristallen bevatte, en as die op 1.600 km afstand in Jamaica werd afgezet , bestond volledig uit glasstof.

Verspreiding[bewerken]

De verdeling van pyroclastische as hangt grotendeels af van de windrichting op middelhoge en grote hoogten tussen ongeveer 4,5 en 13 km. De algemene trend van pyroclastische verspreiding wordt getoond met behulp van isopachs (die analoog zijn aan topografische kaartcontouren hoewel ze lijnen van gelijke dikte illustreren in plaats van hoogte) en tonen de verspreiding als langwerpig met de windrichting.

De uitbarsting van Krakatoa (Indonesië) van 1883 produceerde een uitbarstingskolom die steeg tot meer dan 50 km. Een asstroom van deze explosie werd 2500 km ten westen van de vulkaan herkend. Het totale gebied van herkenbare pyroclastische val was groter dan 800.000 km². De pyroclastische as omcirkelde de aarde in 13,5 dagen en op hoogtes tussen 30 en 50 km was de gemiddelde snelheid 12 km/u. De as bleef in de bovenste atmosfeer en zorgde jarenlang voor schitterende zonsondergangen, en verlaagde de temperatuur op aarde met 0,5 °C gedurende ten minste vijf jaar.

Compositievariaties[bewerken]

Pyroclastische watervallen vertonen laterale en gewoonlijk verticale variaties in de aard en grootte van fragmenten. Dit staat algemeen bekend als een inversie van de magmakamer .

De uitbarsting van de Vesuvius in 79 na Christus produceerde de Pompeii-puimsteen , een voorbeeld van laterale en verticale variaties. De afzetting is goed gesorteerd met dichtheid en grootte van puimsteen, en de inhoud en grootte van de lithische fragmenten neemt naar boven toe. De onderste laag van het puimsteen is wit felsisch rijk puimsteen met daaroverheen een donkerder grijs mafisch puimsteen. Deze veranderingen vertegenwoordigen de toenemende kracht van de uitbarsting. Het mafische bovenste deel van de afzetting weerspiegelt de toenemende diepte van de oorsprong of de qua compositie gezoneerde magmakamer (mafische lava is dichter en bezinkt naar de bodem van de kamer, evenals kristallen die bezinken, bijv. olivijn). Deze eenheid vertegenwoordigt een inversie van de magmakamer, aangezien steeds diepere materialen uit de kamer werden afgetapt naarmate de uitbarsting vorderde.