Shen Fu-Tsung
沈福宗
Shen Fu-Tsung Michael Alphonsius | ||||
![De Chinese Bekeerling een portret van Shen Fu-Tsung geschilderd op canvas met olieverf door: Godfrey Kneller, 1687[1][2][3]](/Bestand:Shen_Fo-tsung.jpg)
| ||||
| Geboortedatum | 1658 | |||
| Geboorteplaats | Nanking | |||
| Sterfdatum | 2 september 1691 | |||
| Sterfplaats | Portugees-Oost-Afrika | |||
| Spiritueel ambt | ||||
| Periode | Ten tijde van de keizers: Shunzhi en Kangxi van de Qing-dynastie. | |||
| ||||
| Shen Fu-Tsung | ||||||||||||||||
| Naam (taalvarianten) | ||||||||||||||||
| Vereenvoudigd | 沉福宗 | |||||||||||||||
| Traditioneel | 沈福宗 | |||||||||||||||
| Pinyin | Shěn Fúzōng | |||||||||||||||
| Wade-Giles | Shen Fu-tsung | |||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Shen Fu-Tsung (Chinees schrift: 沈福宗) ook bekend als: Michael Alphonsius Shen Fu-Tsung (Nanjing 1658 – Portugees-Oost-Afrika, 2 september 1691)[5], was een Chinese Mandarijn uit Nanjing die als katholiek, samen met de Vlaamse jezuïet Philippe Couplet, procureur van de Chinese jezuïetenmissies in Rome, naar Europa trok en aldaar: Portugal, de Spaanse Nederlanden, de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, Rome, Frankrijk, en Engeland bezocht. Daarmee was hij één van de eerste Chinese bezoekers van Europa en volgens geschiedkundigen de eerste Chinese bezoeker in het Verenigd Koninkrijk. Niet bijzonder veel is bekend over Shen, wat we weten is vooral afkomstig uit de briefwisselingen tussen Sheng en de Britse oriëntalist Thomas Hyde. In Europa, ontmoette Sheng onder anderen: paus Innocentius XI, koning Lodewijk XIV en koning Jacobus II. Hij leerde de Zonnekoning, Lodewijk XIV, hoe met stokjes te eten. De Engelse koning Jacobus II was zo onder de indruk van Shen dat hij zijn hofschilder Godfrey Kneller de opdracht gaf een portret van Shen te schilderen.[1][6]
Naam[bewerken]
Shen Fu-Tsung werd geboren als Shen Fu-Tsung. Zijn familienaam was 'Shen' en zijn pesoonlijke naam was 'Fu-Tsung'. In veel documentatie wordt zijn Chinese naam geromaniseerd als Shen Fu-Tsung, naar het Wade-Giles-romanisatiesysteem, dat in de eerste helft van de 20e eeuw de standaard was, om die reden wordt die spelling ook in dit Wikipedia-artikel gebruikt. Tegenwoordig zou men echter sneller pinyin gebruiken en zijn naam romaniseren als: Shěn Fúzōng.
Biografie[bewerken]
Jonge leven[bewerken]
Shen werd geboren in het 14e jaar van keizer Shunzhi, in het jaar van de haan, 1658, in Nanjing. Hij was de zoon van Shěn Mǒu, de lokale dokter, en groeide op in een welgesteld Chinees-christelijk gezin. Shens ouders waren bekeerlingen en Shen is opgevoed met het katholicisme, nadat het in China was gebracht in de late 16e eeuw door de Italiaanse jezuïet Matteo Ricci. Shen was in staat Klassiek Chinees te lezen maar had ook al een basis van het Latijn vergaard.[5][2][4][7]
Reis naar Europa[bewerken]
Aanleiding[bewerken]
Shen kwam in contact met de Vlaamse jezuïeten Ferdinand Verbiest en Philippe Couplet, deze laatste doceerde hem Latijn. De jezuïeten hadden als taak om in het Vaticaan verslag uit te gaan brengen over de ontwikkelingen rond de evangelisatie van de Chinezen maar tevens wilde zij de paus overtuigen iets te doen tegen het monopolie van de Portugeese Padroado, die was geregeld middels een aantal concordaten; een serie afspraken tussen de Portugese monarchen en de Heilige Stoel die hen ongekende religieuze en monetaire macht gaven. Enkel Portugeese jezuïeten of lieden die zich hadden onderworpen aan de Portugeese dominantie van de Padroado konden op missie naar China worden gestuurd. Door de paus kennis te laten maken met getalenteerde Chinese kandidaten, die ook geschikt zouden zijn als priester, wilde Verbiest en Couplet de paus ervan overtuigen dat de Chinezen zelf capabel waren om geestelijken aan te wijzen en de liturgie in het Chinees uit te voeren.[7]
Vertrek uit China, verblijf in Batavia en aankomst in Enkhuizen[bewerken]
Shen was 24 of 25 jaar toen op 4 december 1681 in Macau de reis naar Europa begon. Aanvankelijk zou de Chinese jezuïet Wu Li zich aansluiten bij het reisgezelschap, maar met zijn 50 jaar werd hij te oud bevonden voor de zware zeereis. Samen met Verbiest, Couplet, en een klein reisgezelschap begon hun reis op het Portugeese Koopvaardijschip: "San Antonio", dat koers zette richting Europa. Echter bij het eiland Java, nabij de stad Banten (stad), voeren zij op de klippen waarbij hun schip zo zwaar beschadigd raakte dat het gezelschap niet verder kon reizen. Op 26 januari 1682 arriveerden zij in Batavia alwaar zij net het laatste koopvaardijschip naar Europa hadden gemist. Een aantal leden uit het reisgezelschap keerde terug naar China, maar de rest verbleef ruim een jaar in Batavia totdat ze op 3 februari 1683 met een Nederlands koopvaardijschip mee konden reizen. Op 8 oktober van datzelfde jaar arriveerden zij in de haven van Enkhuizen in de toenmalige Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.[4][7]
Via Antwerpen naar Parijs en het Kasteel van Versailles[bewerken]
Couplet en Shen arriveerde in Antwerpen op 15 februari 1684. De jezuïetenleider aldaar gaf de Vlaamse priester Pieter Thomas van Hamme de opdracht om Couplet en Shen te begeleiden naar Rome en tevens om Shen te helpen met zijn Latijn. Op 21 maart 1684 arriveerden zij in Mechelen, de geboortestad van Couplet. Op 3 september 1683 betraden zij de buitenwijken van Parijs. Op 15 september ontmoetten zij de Franse koning Lodewijk XIV in het Kasteel van Versailles, naar verluidt heeft Shen de koutou uitgevoerd als begroeting en eerbetoon aan de koning. Op 16 september werd een banket gehouden ter ere van het reisgezelschap. Hierbij heeft Shen gebeden in het Chinees en de Franse koning gedemonstreerd hoe men dient te eten met eetstokjes. De Zonnekoning op zijn beurt beval om de fonteinen in de Tuinen van Versailles water te laten spuiten, een eer die doorgaans enkel koninklijk bezoek toeviel. Naar aanleiding van het bezoek van Couplet en Shen besloot de Franse koning om een groep van Franse Jezuïeten opdracht te geven zich voor te bereiden op een missiereis naar China.[4][7]
Op audiëntie bij paus Innocentius XI en een tweede verblijf in Frankrijk[bewerken]
In september 1684 vertrok het gezelschap naar Rome. In juni 1685 gingen Couplet en Shen op audiëntie bij paus Innocentius XI. Zij hadden de paus verzocht zijn goedkeuring te geven voor het houden van diensten in het Mandarijn. Dit verzoek is toentertijd niet ingewilligd. Op 12 december 1685 heeft Shen zich aangemeld voor het toetreden tot de jezuïetenorde in Rome. Zijn verzoek werd ingewillicht. Maar Shen moest eerst zijn rondreis door Europa afronden en een toetreden tot een theologische school voor monniken in Lissabon, Portugal. Via Florence reist hij naar Parijs en arriveert aldaar in de lente van 1686. Op dat moment is Couplet druk bezig met het schrijven van zijn aandeel aan het boek Confucius Sinarum philosophus, sive scientia Sinensis latinè exposita (Confucius the philosopher of China, or, the knowledge of China) waarvan hij co-auteur is.[8]
Op 7 maart 1687 reist Shen samen met Ambrogio Spinola vanuit Parijs naar Londen waar ze arriveerden op 22 april 1687 en daar de inauguratie van de titulair bisschop Ferdinando d'Adda bijwonen in St. James's Palace op 1 mei 1687.
Een van zijn leraren gaf hem de naam: Michel Alfonso. Hij besloot deze naam te blijven voeren omdat deze gemakkelijker was voor Europeanen om uit te spreken. Hoewel de naam enigszins verschilde per land.[4]
alwaar zij Vlaanderen, de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, Rome, Frankrijk, en Engeland bezochten. De reis leidde hen via de Indische Oceaan, langs Kaap de Goede Hoop, naar Portugal alwaar ze arriveerden in 1682. In Lissabon, Portugal, trad Shen toe tot een theologische school voor monniken. Een van zijn leraren gaf hem de christelijke naam Michel Alfonso, Shen besloot deze naam te voeren omdat deze gemakkelijker was voor Europeanen hoewel de naam enigszins wijzigde per land. Shen ging op audiëntie bij paus Innocentius XI, en ontmoette de Franse koning Lodewijk XIV en de katholieke Engelse koning Jacobus II. Shen bracht meer dan veertig werken van Confucius met zich mee en meerdere boeken van diverse Chinese wijsgeren, alle vertaald naar het Latijn, welke hij ter beschikking stelde om te laten kopiëren door Kopiisten. Hiermee hielp hij Westerse geleerden, die zich specialiseerden in de studie van Sinologie, zich te kunnen verdiepen in de Chinese taal en morele filosofie. Velen zijn nog terug te vinden in de Vaticaanse Bibliotheek in Vaticaanstad. Shen ontmoette later nog de Britse oriëntalist, vertaler en tolk Thomas Hyde, met wie hij converseerde over: Chinese geschiedenis, filosofie en taal. Hij rangschikte en klassificeerde de Chinese boeken in de Bodleian Library verbonden aan de Universiteit van Oxford, hierbij beschreef hij tevens de inhoud van het boek in het Latijn.
Overlijden[bewerken]
Na twee jaar te hebben verbleven in Engeland keerde Shen terug naar Frankrijk en herenigde zich daar met Philippe Couplet. Een tijd lang heeft hij samen met Couplet gewoond in Mechelen en in 1691 vertrok hij naar Nederland, toentertijd de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, om daar aan boord te stappen van een handelsschip dat naar China zou gaan. Nadat het schip Kaap de Goede Hoop had gepasseerd werd Shen ziek. Op 2 september, vermoedelijk op 36-jarige leeftijd, nabij de kust van Portugees-Oost-Afrika, kwam hij te overlijden.[4]
Onduidelijkheden[bewerken]
Shen is zeer waarschijnlijk geboren in 1658, hij zou zijn geboren in het 14e jaar van Qing-keizer Shunzhi, echter hier is geen enkele registratie van bewaard gebleven. Ingewikkelder wordt het moment van overlijden, niet alle bronnen verschaffen dezelfde data. De ene bron vermeldt het jaar 1691, de andere het jaar 1692. Een aantal bronnen vermelden zelfs de sterfdatum: 2 september 1691. Het sterfjaar 1691 wordt algemeen aangenomen als het juiste sterfjaar, maar hierover hebben historici dus geen consensus bereikt. De sterfdatum 2 september lijkt betrouwbaar te zijn daar het overlijden van Shen is geregistreerd door de Portugeese autoriteiten in Portugees-Oost-Afrika. Philippe Couplet vernam pas het nieuws over het overlijden van Shen exact een jaar later, in september 1692, van diezelfde autoriteiten in Porguees-Mozambique, toen hij onderweg was, terug naar China, voor zijn missiewerk.
Bronnen[bewerken]
Scriptfout: de module "Authority control" bestaat niet.
Dit artikel "Shen Fu-Tsung" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische en/of op de pagina Edithistory:Shen Fu-Tsung.
|
This page exists already on Wikipedia. |
