Sonografie
De term Sonografie werd door Floris van Manen geïntroduceerd in zijn radiodocumentaire Ik hoor, dus ik luister. Op zoek naar mogelijke houvast voor de luisteraars werd een verband gelegd met de fotografie. Daar is het namelijk al veel langer gemeengoed dat het niet nodig is om een collage of fotomontage te maken om van een interessante foto te kunnen spreken.
En net zoals de fotograaf zijn kader kiest en daarmee een compositie tot stand brengt, zo kiest ook de sonograaf een perspectief dat een rijk en gedetailleerd klankbeeld oplevert. Alledaagse geluiden zijn zó alledaags, dat we soms lijken te vergeten dat ze bestaan. Door geluiden te registreren kun je er afstand van te nemen. Je kunt ze uit hun context halen en ze sorteren op hun eigenschappen. Het maakt dat je geluiden in het dagelijks leven om je heen met andere oren beluistert. Wáár je naar luistert maakt dan in wezen niet uit. Dat kan van alles zijn.
Sonografie legt de nadruk op het luisteren zelf.
Floris van Manen: "Als we de vergelijking maken met de fotografie, dan is het iets makkelijk voor te stellen. Een foto kan je beoordelen, louter en alleen op het feit of het onderwerp herkenbaar wordt afgebeeld. Van die haarscherpe foto’s. Dat kan binnen de sonografie ook. Wat zegt de persoon in kwestie, waar gaat het over, wat stelt het voor. Maar het is evengoed mogelijk foto’s op heel andere criteria te beoordelen; op compositie bijvoorbeeld, of de verdeling van kleur, licht en donker, op perspectief kadrering. Binnen de sonografie is het niet wezenlijk anders. Het perspectief van waaruit je luistert, de onderlinge afstand van de verschillende geluiden, de timing, het tempo waarmee gelopen wordt, de samenhang in klankkleur van voor- en achtergrond, de transparantie. De mate van verandering over een bepaald tijdsinterval. ... Wat gebeurt er als ik die twee fragmenten naast elkaar plaats. Hoe luid speel ik een fragment af, hoe groot vergroot ik mijn foto? Het fluisteren wordt geen schreeuwen als men het harder zet, het schreeuwen wordt geen fluisteren als men de tv zachter zet. Maar het fluisteren is ook geen fluisteren meer."
Je moet iets eerst horen voordat je ernaar kunt luisteren. Omgekeerd moet je wel luisteren om iets te kunnen horen. Horen en luisteren. De kip en het ei, boter en vis, horen en zien, hollen en stilstaan, eenvoud en verfijning...
De Noorse componist/slagwerker Kjell Samkopf stelt als voorwaarde: "It takes time to listen", het kost tijd om te luisteren.
Externe links[bewerken]
Dit artikel "Sonografie" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische en/of op de pagina Edithistory:Sonografie.