You can edit almost every page by Creating an account. Otherwise, see the FAQ.

Supermacht

Uit EverybodyWiki Bios & Wiki
Ga naar:navigatie, zoeken

Supermacht is een begrip in de internationale politiek en de politieke geschiedenis. Het wijst op landen of naties die zoveel macht hebben dat zij de loop van de wereldgeschiedenis min of meer beslissend kunnen beïnvloeden. In de loop der geschiedenis zijn er verschillende supermachten geweest. Eén van de oudste supermachten is Egypte. Ook Assyrië en Babylonië kunnen in bepaalde perioden als zodanig worden aangemerkt.

Aan het begin van de christelijke jaartelling was het Romeinse Rijk de supermacht. In Rome werd het lot van de geschiedenis van de wereld bepaald. Men spreekt in dit verband soms wel over de Pax Romana, de Romeinse wereldvrede.

In de 16e eeuw was Spanje de supermacht van Europa. De Nederlanden kwamen in opstand tegen deze supermacht en bij de vrede van Münster in 1648 moest Spanje erkennen dat de Tachtigjarige Oorlog door de Nederlanders was gewonnen. In de Gouden Eeuw was Nederland één van de supermachten, samen met Frankrijk, Groot-Brittannië en het Osmaanse Rijk. De Nederlandse invloed liep echter begin 18e eeuw terug, net als die van de Osmanen, waarna Groot-Brittannië en Frankrijk de dienst uitmaakten. Na de Zevenjarige Oorlog (1756-1763) bleef Groot-Brittannië als enige supermacht over. Het land verwierf een kolossaal wereldrijk en had een status vergelijkbaar met de Verenigde Staten nu. Tussen 1870 (Frans-Duitse Oorlog, waarbij Frankrijk werd verslagen, met aansluitend de Duitse eenwording) en de Eerste Wereldoorlog (verloren door onder andere Duitsland), was Duitsland ook een supermacht, vanaf 1933 was het weer een supermacht, maar na de verloren Tweede Wereldoorlog was de rol van Duitsland als supermacht uitgespeeld.

Na de Tweede Wereldoorlog kwamen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie als supermachten naar voren. De doorlopende Koude Oorlog tussen deze twee staten met hun bondgenoten is in 1989 door de Verenigde Staten 'gewonnen'. Dit is echter discutabel, aangezien beide machten de 'kleinere' naties/landen nodig hadden om invloed op uit te oefenen. Zonder deze naties konden de grootmachten ook niet bestaan.

Een supermacht heeft belangrijke invloed op de wereldorde. Bij ingrepen en conflicten tussen naties is het ingrijpen van supermachten soms beslissend.

In de 21e eeuw rest er volgens een grote groep mensen[bron?] nog slechts één supermacht: de Verenigde Staten. De huidige wereldorde is zonder dit land onbestaanbaar. Men spreekt in dit verband soms wel over de Pax Americana, de Amerikaanse wereldvrede. Men ziet de wereldvrede in dit verband dan gegarandeerd in de macht van Amerika. Ook dit is discutabel, daar veel mensen[bron?] menen dat de term supermacht iets is van het verleden. Met de zeer complexe handelsmarkt en de steeds verder groeiende afhankelijkheid van verschillende naties en machtsblokken over de gehele wereldbol, zien veel mensen[bron?] de machtsverdeling als een multipolair iets. Geen enkel land of machtsblok heeft de absolute macht en elk van deze landen/machtsblokken is in bepaalde gevallen afhankelijk van een ander machtsblok.

Zo is de VS afhankelijk van de EU met betrekking tot buitenlandse investeringen en leningen. [bron?] Ook is de VS afhankelijk van andere machtsblokken als het gaat om militaire interventies. [bron?] Iedereen [bron?] is het erover eens dat de VS de kwesties Irak en Afghanistan (en in het verleden onder andere Vietnam) niet in z'n eentje kan oplossen, terwijl de VS volgens velen wel over het machtigste leger van de wereld beschikt. De VS kan dus een interventie beginnen, maar als er niet voldoende draagvlak voor is in de wereld, dan is de kans dat het project tot een goed einde wordt afgerond, zeer gering.

De EU op haar beurt is afhankelijk van de VS betreffende de economie (als de beurs van New York bijvoorbeeld crasht, dan heeft dat grote gevolgen voor de EU). China is afhankelijk van zowel de EU als de VS als het gaat om investeringen[bron?], maar beide naties zijn tevens afhankelijk van China, onder meer omdat daar op dit moment goed geld te verdienen valt. Tevens kan China, dat een enorme hoeveelheid dollars in zijn bezit heeft, deze allemaal tegelijk vrijgeven, waardoor de waarde van de dollar zakt, wat weer gevolgen heeft voor de economie in de VS en als gevolg daarvan de EU treft.

Als andere supermachten zou men Rusland (als opvolger van de Sovjet-Unie), de Europese Unie (echter vaak dusdanig verdeeld in de buitenlandse politiek dat men wellicht niet van één macht kan spreken) of de Volksrepubliek China (sterk in opkomst) kunnen noemen[bron?]. Mogelijk toekomstige supermachten zijn naast deze onder meer Japan [bron?] en India. Deze machtsblokken hebben op dit moment al een grote invloed, maar zijn, net als de VS, afhankelijk van andere supermachten.


Dit artikel "Supermacht" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische   en/of op de pagina Edithistory:Supermacht.



Read or create/edit this page in another language[bewerken]