Trastuzumab
Geplaatst: 04-06-2023  Dit artikel is geheel of gedeeltelijk overgenomen uit andere bronnen
Het is mogelijk dat de tekst met toestemming van de auteur of van een andere bron gekopieerd is, maar dat dit niet duidelijk gemaakt is bij het aanmaken van dit artikel. Indien dit het geval is, kaart dit dan a.u.b. aan op de overlegpagina van dit artikel en op de betreffende beoordelingslijst. Als je een auteursrechtvrije invulling voor deze pagina weet, aarzel dan vooral niet en vervang deze tekst door jouw bijdrage. Vergeet dit dan niet te melden op de beoordelingslijst. Pas als het artikel volledig is herschreven of de auteursrechtensituatie is opgehelderd kan dit sjabloon verwijderd worden. Geef dit aan op de lijst door het toevoegen van de reden. |
|
Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts. |
Trastuzumab, in België verkrijgbaar onder de merknaam Herceptin, is een monoklonaal antilichaam, gebruikt bij de behandeling van borstkanker en maagkanker. Monoklonale antilichamen behoren bij de zogenoemde 'targeted therapie' en richten zich dus specifiek op tumorcellen of op het weefsel rond de tumor. Het wordt gebruikt als monotherapie (enkel trastuzumab als behandeling) of wordt gecombineerd in de behandeling met andere medicatie, radiotherapie of een operatie.[1]
Werking[bewerken]
Trastuzumab is een monoklonaal antilichaam gericht tegen het humane epidermale groeifactor-receptor-2 eiwit (HER2-eiwit). Van de primaire borstkankers vertoont 20-30% een sterk verhoogde aanwezigheid van dit eiwit. Trastuzumab bindt zich aan het extracellulaire domein van het HER2-eiwit met een hoge affiniteit en specificiteit (sterke binding en hoge nauwkeurigheid). Op die manier onderdrukt het een van de activeringsmechanismen van HER2, wat de groei van de tumorcellen remt.[2]
Bijwerkingen[bewerken]
Dit geneesmiddel heeft een krachtige werking op de celdeling, vooral van kankercellen, maar ook van de gezonde lichaamscellen. Hierdoor kunnen bijwerkingen ontstaan, bijvoorbeeld op plaatsen waar de cellen zich snel delen. Dit zijn onder andere de slijmvliezen van mond, maag en darmen, haren en bloed. Deze bijwerkingen komen lang niet bij iedereen in dezelfde mate voor en gaan na de behandeling geleidelijk over.
De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende:
- Bij meer dan 30 op 100 mensen is er een reactie op het infuus of de injectie, met als meest voorkomende verschijnselen rillingen of koorts. Verder hoofdpijn, misselijkheid, hoge bloeddruk, pijn, stijfheid, hoesten, duizeligheid, benauwdheid, hartritmestoornissen, huiduitslag.
- Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen): maagdarmklachten (diarree, misselijkheid, braken, buikpijn, gewichtsverlies), hartklachten, opvliegers, benauwdheid, ontstoken of tranende ogen, griepachtige verschijnselen, tintelingen en jeuk, smaakstoornissen en ontsteking van het mondslijmvlies, verhoogde kans op infecties en bloedingen.[3]
Dosering[bewerken]
Bij HER2-positief mammacarcinoom (zowel in een vroeg stadium als in gemetastaseerd stadium) wordt trastuzumab intraveneus gegeven in een drie-weeksschema of een wekelijks schema. Maar dit kan ook subcutaan toegediend worden in een drie-weeksschema. Bij maagkanker (in gemetastaseerd stadium) wordt trastuzumab alleen intraveneus gegeven en enkel in een drie-weeksschema.[4]
Uitzonderingen hierop zijn mogelijk en worden beslist door de behandelende arts.
Trastuzumab: subcutaan of intraveneuze toediening?[bewerken]
Eerst[wanneer?] bestond trastuzumab enkel in de intraveneuze vorm. Deze moest berekend worden volgens gewicht, daarenboven duurt de toediening minstens 30 minuten. Later werd een subcutane vorm ontwikkeld waarvan de toediening slechts 2 tot 3 minuten duurt.
De verdraagbaarheid en de werkzaamheid van de subcutane vorm is vergelijkbaar met de intraveneuze toediening.
Voordelen subcutane toediening:
- minder tijdrovend voor de patiënt (duurtijd per toediening is korter bij subcutane toediening en deze moet minder frequent toegediend worden)
- minimale weefselschade
- sneller en handiger in de toediening
- minder medisch materiaal nodig dus kostenbesparend
Omwille van bovenstaande, gaat de voorkeur van de patiënt maar ook van de hulpverleners vaak uit naar de subcutane toediening van trastuzumab.[5]
Kan trastuzumab in de thuissetting toegediend worden?[bewerken]
De veiligheid en de ervaring van de subcutane toediening van trastuzumab in de thuissituatie bij HER2-positieve borstkankerpatiënten werd in 2013 en 2014 bestudeerd in de Belis-studie.[6]
Conclusies van deze studie:
- dezelfde veiligheid bij een subcutane thuistoediening in vergelijking met intraveneuze toediening in ziekenhuis
- mildere huidreacties bij de subcutane toediening
- correcte dosering
- de subcutane toediening is thuis veel minder tijdrovend dan een intraveneuze toediening in het ziekenhuis
Alle patiënten in de studie verkozen de subcutane toediening boven de intraveneuze toediening. De studie concludeert dat het middel thuis veilig subcutaan kan toegediend worden.
Externe links[bewerken]
- Trastuzumab in het Farmacotherapeutisch Kompas
- Trastuzumab op de site van het Europees Geneesmiddelenbureau
Bronnen
|
Dit artikel "Trastuzumab" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische en/of op de pagina Edithistory:Trastuzumab.
|
This page exists already on Wikipedia. |
