ULO-school Heerlen

	ULO-school Heerlen
	Het gebouw in 2011
Locatie	Laan van Hövell tot Westerflier 23; Heerlen
Oorspr. functie	ULO-school
Bouw gereed	1932
Verbouwing	1998 (restauratie)
Status	Rijksmonument
Bouwstijl	Nieuwe Bouwen
Monumentstatus	Beschermd
Monumentnummer	512785
Architect	Frits Peutz
Portaal:	Civiele techniek en bouwkunde

De ULO-school, volledig school voor Uitgebreid Lager Onderwijs Sint Pancratius, is een schoolgebouw in Heerlen.

Bouw[bewerken]

Tussen september 1931 en mei 1932 werd deze school gebouwd door Frits Peutz, aan een daarvoor bestemd plantsoen in de Laan van Hövell tot Westerflier in wording als nummer 23. Met dit bouwwerk, en de werken die in de jaren daarna zouden volgen, wist Peutz vriend en vijand te verrassen.^[bron?] De modernistische bouwwerken behoorden tot de eerste zichtbare tekenen dat Heerlen een nieuwe tijd inging.

Bouwprogramma en schooltype waren voor die tijd niet bepaald opzienbarend en lieten de architect weinig speelruimte. Peutz zag er echter een uitdaging in en zette met het ontwerp van de ULO een belangrijke stap in zijn verdere ontwikkeling. Vijf op het oosten - de ochtendzon - en op een rustige binnenplaats geörienteerde leslokalen, door gangen gescheiden van het straatrumoer, vormen met het practicum en verdeeld over drie verdiepingen, de grootste bouwmassa. Deze massa bepaalt met het ernaast gelegen trappenhuis de voorgevel van de ULO. De tussen beide bouwmassa's gesitueerde ingang is een verhaal apart. Voor de gevellijn wordt op een zes traptreden hoog, halfrond bordes de monumentale ingangshal gepresenteerd. De ramen hiervan zijn als een etalage met zicht op de binnenverdiepingen doorgetrokken tot boven het platte dak.

Het zesde leslokaal, de docentenkamer, de toiletten en de directiekamer vormen de overige bouwmassa's. De principes van het Nieuwe Bouwen zijn vertaald in heldere architectuur: de toetreding van veel licht en lucht, de toepassing van eigentijdse bouwmaterialen en technieken (glas, staal en beton), het gebruik van platte daken, luifels en scherpkantige, geometrische vormen, het witte ex- en interieur, de afwezigheid van ornamenten en functionele plaats, vorm en afmeting van raam- en deuropeningen.

Beeldend architectonisch beschouwd is de ULO een ruimtelijke compositie van rechthoekige blokken, platen en staven waarvan plaats, vorm en afmeting bepaald zijn door enerzijds de functies die zij hebben en anderzijds de wens van de ontwerper om tot een esthetisch verantwoord geheel te komen. De architectuur van de ULO komt bij zonlicht het best tot haar recht. Peutz heeft hiermee tijdens het ontwerpen ongetwijfeld rekening gehouden. De ULO kent meer karakteristieke details. De trap bij voorbeeld is ruim bemeten en als een cruciale verbinding tussen de verdiepingen in een eigen huis ondergebracht. Het trappenhuis beheerst hal en gangen. Tijdens het belopen van de trap is het telkens weer een beleving om beurtelings het landschap buiten of de gangen binnen in perspectief te zien.Ook is er de zuil op de begane grond vlak naast de trap: een twintig centimeter zware, ronde kolom die het gewicht van twee verdiepingen torst. Trappen en zuilen lopen als een rode draad door het op de oudheid geörienteerde Peutz-oeuvre. Bij de ULO zette Peutz de laatste stap naar het Nieuwe Bouwen, door de natuurlijke bouwmaterialen aan het zicht te onttrekken met een lichtgrijze pleisterlaag van Terra Nova.

De ULO werd in 1997 aangekocht door pensioenuitvoerder AZL. Het gebouw verkreeg dat jaar de status van Rijksmonument. In 1998 is het gebouw nauwgezet gerestaureerd door architect Wiel Arets. De enige bouwkundige ingreep is de lift die in de hal werd aangebracht.

Sinds 1999 geniet het gebouwd bescherming als rijksmonument.