Wij vertrouwen stemcomputers niet
Wij vertrouwen stemcomputers niet is een Nederlandse actiegroep met als doel dat alle verkiezingen voor gemeenteraad, Provinciale Staten, Tweede Kamer en Europees Parlement zo verlopen dat iedere burger in principe toezicht kan houden op een eerlijk verloop. De groep is een initiatief van Rop Gonggrijp, voormalig hacker en mede-oprichter van internetprovider XS4ALL.
Stemcomputer ongeschikt voor verkiezingen[bewerken]
"Wij vertrouwen stemcomputers niet" stelt dat stemcomputers (in Nederland gebruikte men toen de Nedap ES3B- en SDU Newvote) ongeschikt zijn voor Tweede Kamerverkiezingen en/of gemeenteraadsverkiezingen. Volgens de actiegroep is de stemcomputer eenvoudig te compromitteren en het geheel niet beveiligd. Daardoor is het kiesproces voor kiezers oncontroleerbaar en is het stemgeheim niet gewaarborgd.
Door een uitzending van EénVandaag op 4 oktober 2006[1] kreeg de actiegroep veel aandacht.
Slecht beveiligd, manipuleerbaar[bewerken]
In de uitzending van EénVandaag werd getoond hoe veel stemcomputers vrijwel onbewaakt worden opgeslagen door gemeenten. Ook demonstreerden enkele technici hoe de stemcomputer met een eenvoudige ingreep te manipuleren is. De bevindingen van een diepgaand technisch onderzoek zijn vastgelegd in een rapport.[2]
Stemgeheim in gevaar[bewerken]
In het rapport[3] bevestigt de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst dat het stemgeheim met de beschikbare stemcomputers gecompromitteerd wordt. Door de AIVD was vastgesteld dat bij de Sdu Newvotes en de Nedap ES3A stemcomputers op afstand door middel van radiosignalen kan worden opgevangen wat de kiezer op het beeldscherm ziet.
Goedkeuring ingetrokken, gebruik geschorst[bewerken]
Als gevolg van de campagne van deze actiegroep zijn Kamervragen gesteld en heeft minister Nicolaï van Bestuurlijke vernieuwing en Koninkrijksrelaties maatregelen aangekondigd. Op 30 oktober 2006 heeft de minister gerapporteerd aan de Tweede Kamer dat de goedkeuring voor het gebruik van Sdu Newvote-stemcomputer met onmiddellijke ingang van rechtswege is geschorst[4], nadat De Nedap ES3B-stemcomputers kunnen volgens de minister voor het merendeel wel gebruikt worden, aangezien de fabrikant een oplossing heeft voor het lek dat werd aangetoond door de actiegroep. Een deel van de Nedap stemcomputers is ook afgekeurd omdat deze van een type zijn (Nedap ES3A) dat meer radiostraling afgeeft dan de andere types.
Rechter veroordeelt gebruik stemcomputers[bewerken]
Het AIVD-onderzoek en de afkeuring van de SDU Newvote en Nedap ES3A stemcomputer hadden tot gevolg dat tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2006 en de Provinciale Statenverkiezingen van 7 maart 2007 in een aantal van die 35 gemeentes weer gestemd werd met het rode potlood. In bijna alle andere gemeentes werd tijdens die twee verkiezingen nog wel gestemd met de Nedap ES3B-stemcomputer. De actiegroep "Wij vertrouwen stemcomputers niet" spande mede om die reden een rechtszaak aan. Op 1 oktober 2007 werd de rechterlijke uitspraak bekendgemaakt dat de stemcomputers gebruikt bij verkiezingen in november 2006 en maart 2007 nooit goedgekeurd hadden mogen worden.[5]
Rode potlood terug[bewerken]
Op 16 mei 2008 maakte het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties bekend dat stemmen weer met het rode potlood en papier ging gebeuren en de stemcomputer in de toenmalige vorm niet zou terugkeren.
Herinvoering[bewerken]
Onderzoek of elektronisch stemmen opnieuw kon worden ingevoerd[bewerken]
De Tweede Kamer riep minister Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties eind 2012 op om te onderzoeken of elektronisch stemmen opnieuw kon worden ingevoerd.
Op 7 maart 2013 kondigde de minister aan dat er opnieuw gekeken zou worden naar het gebruik van stemcomputers.[6] Hij stelde daartoe de Commissie van Beek (Onderzoek Elektronisch Stemmen in Het Stemlokaal) in.
Rapport Onderzoek Elektronisch Stemmen in Het Stemlokaal[bewerken]
Het eindrapport van de Commissie van Beek (Onderzoek Elektronisch Stemmen in Het Stemlokaal) heet "Elke stem telt - Elektronisch stemmen en tellen" en is gedateerd 18 december 2013.[7] Dit rapport is pas in maart 2016 officieel gepubliceerd.
Citaten:
Elektronisch stemmen en tellen
... De commissie beveelt aan:
- Elektronische hulpmiddelen te gebruiken om het stem- en telproces betrouwbaarder en toegankelijker te maken;
- Daarbij rekening te houden met de door de commissie geformuleerde randvoorwaarden;
- Om één landelijk elektronisch stemsysteem in te voeren, bestaande uit een stemprinter waarmee de kiezer zijn stembiljet print en een scanner om de stembiljetten elektronisch te tellen;
- Dit systeem geschikt te maken voor alle kiezers;
- In wet- en regelgeving duidelijk tot uiting te laten komen dat het papieren proces leidend is;
- Mocht de door de commissie voorgestelde stemmethode niet geïmplementeerd worden, adviseert zij om in elk geval elektronisch tellen, gekoppeld aan de invoering van een kleiner stembiljet, te introduceren.
...
Transparantie, controleerbaarheid en integriteit
... De commissie beveelt aan:
- De keuze van de kiezer alleen in voor hem begrijpelijke taal op het stembiljet te printen (geen barcodes);
- In voorlichting te benadrukken dat elke kiezer zelf controleert dat het stembiljet zijn keuze correct weergeeft;
- Gebruik te maken van steekproefsgewijze controletellingen om vast te stellen dat de scanapparatuur correct heeft gefunctioneerd;
- De praktische uitwerking van controletellingen nog nader uit te werken en daarbij statistische deskundigen te betrekken.
- Alle processen-verbaal met de telstroken van alle stembureaus te publiceren zodat in theorie eenieder de uitslag kan narekenen.
...
Stemgeheim en stemvrijheid
... De commissie beveelt aan:
- Vast te leggen dat de stemprinter de stem niet opslaat, maar slechts het stembiljet print. De volgorde waarmee de stemmen worden uitgebracht kan hierdoor niet worden gekoppeld aan de volgorde waarin de kiezers zijn toegelaten tot de stemming;
- De stemprinter te voorzien van maatregelen gericht op het terugbrengen van compromitterende straling zodat de stemprinter binnen een straal van 8 meter niet zonder bijzondere inspanningen kan worden afgeluisterd;
- Pogingen om de integriteit van het verkiezingsproces te schenden, waaronder het afluisteren van compromitterende straling of het plaatsen van camera’s, strafbaar te stellen;
- Het scannen van het stembiljet niet door de kiezer zelf te laten doen, maar na sluiting van de stemming door de stembureauleden. De scanapparatuur hoeft dan geen voorzieningen te hebben om compromitterende straling tegen te gaan;
- In het publieke debat te benadrukken dat het stemgeheim ook op andere manieren kan worden geschonden.
Einde citaten.
De commissie doet bovendien een reeks aanbevelingen op het gebied van Toegankelijkheid, Waarborgen, Eisen, Certificering, Verwerving en Invoeringsstrategie, Kosten, Tijd en Draagvlak.
Initiatiefwet VVD[bewerken]
Op 14 maart 2016 diende de VVD een initiatiefwet in bij de Tweede Kamer om experimenten met stemmen via computer mogelijk te maken: Voorstel van wet van het lid Taverne houdende een tijdelijke experimentenregeling voor het gebruik van elektronische voorzieningen bij verkiezingen (Tijdelijke experimentenwet elektronische voorzieningen bij verkiezingen).[8]
De vaste commissie voor Binnenlandse Zaken, belast met het voorbereidend onderzoek van dit wetsvoorstel, heeft op 8 april 2016 verslag uitgebracht van haar bevindingen.[9] Hierin geven de vertegenwoordigers van de fracties hun reacties en stellen ze vragen aan de indiener van het wetsvoorstel.
Zie ook[bewerken]
Externe links[bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|
Dit artikel "Wij vertrouwen stemcomputers niet" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische en/of op de pagina Edithistory:Wij vertrouwen stemcomputers niet.
