Zr. Ms. Atjeh
Stoomschip 1e klasse op 3 maart 1875 bij Rijkswerf te Amsterdam op stapel gezet en op 6 december 1876 te water gelaten.
Afmetingen: 80.00 / 91.85 x 12.50 x 6.10 M. 3160 ton wv. 2750 PK. 14.25 mijl. Bemanning: 200.
Het schip was van ijzer gebouwd met hout bekleed. 4 ketels. Dubbelbladige schroef met een diameter van 4.88 M. Zeiloppervlak 1585 M2. De machines waren van de Koninklijke Fabriek van Werktuigen en Spoorwegmateriaal te Amsterdam. Bewapening: 6 kanons van 17 cm. 4 kanonnen van 12 cm. In dienst gesteld op 1 november 1877. Op 1 juni 1878 vertrokken voor het doen van een proeftocht op de Atlantische Oceaan en 12 juni daaraanvolgend met averij uit zee terug. Op 11 juli 1878 opnieuw naar zee en 1 augustus te Nieuwediep terug. Op 1 november 1879 via Kaap de Goede Hoop naar Oost‑Indië, alwaar op 27 maart 1880 werd aangekomen. 15 mei 1880 van Batavia via Laboean naar Manilla en terug. Op 3 september 1880 van Soerabaja voor een reis naar Melbourne, Sydney en andere plaatsen in Australië, (tentoonstelling te Melbourne) en op 13 oktober te Batavia terug. In 1884 werd het aantal kanonnen van 12 cm met 4 vermeerderd en bovendien 4 rev. kanonnen van 3.7 cm opgesteld. Op 21 februari 1884 via Kaap de Goede Hoop naar Nederland en 1 juni daaraanvolgend te Texel. Het schip maakte daarna een reis naar West‑Afrika en terug. Op 18 november 1885 van de rede van Texel naar Curaçao en vandaar een reis naar Colon en van deze reis op 27 maart 1887 uit dienst gesteld en in herstelling. Op 5 januari 1889 in dienst gesteld en een oefeningsreis naar de Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee gemaakt. Daarna met de “TROMP” een reis naar Christiana. 10 oktober 1889 met “TROMP” en “VAN GALEN” vertrokken voor een oefeningstocht in de Atlantische Oceaan. De divisie werd te Rio de Janeiro ontbonden en de “ATJEH” vertrok vandaar naar OostIndië. Aankomst te Batavia 31 januari 1890. Op 24 februari 1890 van Batavia vertrokken voor een reis naar de Perzische Golf en terug. 28 september 1893 via Kaap de Goede Hoop terug naar Nederland; doch het schip bleef, wegens het voorkomen van cholera aan boord, enige dagen in de Java Zee kruisen, hetgeen de ziekte deed verdwijnen. Op 13 januari 1894 ter rede van Texel en op 1 oktober 1894 uit dienst gesteld. 9 april 1895 weer in dienst, teneinde met Hr.Ms. korvet “ALKMAAR” Nederland bij de feestelijke opening van het Noord‑Oostzeekanaal te vertegenwoordigen. Op 5 september 1895 van Vlissingen via Bahia naar Oost‑Indië en 27 december daaraanvolgend te Tandjong‑Priok. In 1898 sleepte het schip met Hr.Ms. “KONINGIN EMMA”, “EDI” en het gouvernements-stoomschip “ZEEDUIF” het 3000 tons dok van Soerabaja naar Sabang. In juni/augustus 1898 nam 100 man van de bemanning deel aan de landingsdivisie in Pedir en Edi. Op 27 maart 1899 naar Nederland via Kaapstad terug en 14 augustus daaraanvolgend te Texel. 30 augustus 1899 uit dienst gesteld. Voor de terugreis naar Nederland werden de kanons van 17 cm te Soerabaja achtergelaten om aldaar aan de wal te worden opgesteld. Evenals de zusterschepen Hr.Ms. “TROMP”, “KONINGIN EMMA DER NEDERLANDEN”; “DE RUYTER”; “VAN SPEYK” en “JOHAN WILLEM FRISO” had de “ATJEH” een fregatstuig, dat zich onderscheidde door de geringe hoogte en grote breedte. Onder zeil kon de telescopische schoorsteen worden neergelaten en de schroef worden gelicht. In 1906 werd het schip bij de werf “de Lastdrager” te Den Helder ingericht tot logementschip, ter vervanging van Hr.Ms. “HET LOO”. Op 8 november 1906 als zodanig te Willemsoord in dienst. In 1910 werden de kanonnen van 12 cm vervangen door 4 kanonnen van 7.50 cm, afkomstig van de “KONINGIN WILHELMINA DER NEDERLANDEN” om dienst te doen als saluutbatterij. Het schip deed ook dienst als instructieschip voor de opleiding matrozen en de K.M.R. te Willemsoord. Op 21 mei 1921 uit dienst als opleidingsschip en gebruikt als logementschip voor de vliegdienst te Willemsoord. In 1922 geheel ontwapend en daarna afgevoerd.
Dit artikel "Zr. Ms. Atjeh" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische en/of op de pagina Edithistory:Zr. Ms. Atjeh.
