Dirck de Koeyedieff

Er wordt getwijfeld aan de juistheid van een of meer onderdelen van dit artikel.
Raadpleeg de bijbehorende overlegpagina voor meer informatie, en pas na controle desgewenst het artikel aan.
Opgegeven reden: bronloos artikel
Dit sjabloon is geplaatst op 1 augustus 2018.

Dirck de Koeyedieff (werkelijke naam Dirck Antonysz. van Diemen), is een fictief personage in De boekaniers, een kinderboek uit 1964 geschreven door Dick Dreux. De Koeyedieff was in dit boek een zeerover in de Caraïben in de tijd van de boekaniers. Hij zou een van de eerste uit Europa afkomstige zeerovers zijn die in de West voor eigen rekening gingen varen.

Levensverhaal[bewerken]

Volgens het kinderboek begon Dirck zijn loopbaan in 1614 op het destijds Franse Tortuga, een eiland tussen Hispaniola en Cuba. Hoe hij daar kwam is niet geheel duidelijk, maar gezien zijn bijnaam kunnen we aannemen dat hij op een schip aanmonsterde om aan vervolging te ontkomen.

Op het eiland arriveerde een scheepje genaamd De Zephyr onder gezag van een Fransman van lage adel, die op een handels- en verkenningsreis was. Dirck wist hem over te halen de Zephyr uit te rusten voor een kruisreis om buit, teneinde de geldschieters en henzelf wat profijt te verschaffen. De bedoeling was de Spaanse galjoenen, afkomstig van Veracruz, van hun kostbaarheden te ontdoen. De kruisreis leverde na twee weken al resultaat door de verovering van twee van die schepen, dankzij een list die Dirck had afgekeken van de Duinkerker kapers.

Veertig kisten met goud en zilver, vaten tabak en suiker en verscheidene balen zijde was het resultaat. De bemanning van de galjoenen vroeg - en kreeg - genade, en werd met voedsel en water in de sloepen gezet. De beide gezagvoerders werden aan de haaien gevoerd. Na terugkomst in Tortuga kreeg de Fransman zijn Zephyr terug, ging terug naar Frankrijk en werd daar als achtenswaardig (rijk) man geëerd.

Dirck wist zijn gezag duidelijk te maken door in die eerste twee weken een paar bemanningsleden die het niet geheel met hem eens waren door het hoofd te schieten en een paar anderen te geselen. Ook een tweetal Franse opvarenden die meenden dat de verdeling van de buit voor hen erg ongunstig uitviel, schoot hij zonder weifelen neer. Nadien had hij geen gezagsproblemen meer, maar hij liet zich verder wel steeds vergezellen door enige betrouwbare lijfwachten.

Dirck had meteen zijn naam gevestigd in het gebied en ging samenwerken met de boekaniers die tot dan toe afzonderlijk te werk gingen. Zij waren echter niet bereid Dirck als hun 'ammereal' Admiraal aan te stellen. (Deze boekaniers waren toen nog niet de gevreesde zeerovers van tien jaar later.) Toen er ook een zwaar bewapend Frans schip van oorlog aankwam, met aan boord monsieur Levasseur als nieuwe gouverneur, vertrok Dirck naar Port Royal op Jamaica, omdat Levasseur van mening was dat buit alleen eerlijke handelswaar kon worden als een deel van de waarde aan de gouverneur was uitbetaald.

Dirck heeft bijna vier jaren in het gebied geopereerd. Hij was verantwoordelijk voor de verhalen in Europa dat er in de West schatten voor het oprapen lagen. Wegens zijn acties werden er Spaanse versterkingen naar het gebied gestuurd. Zijn einde kwam nadat hij in een orkaan schipbreuk leed en op Cuba aanspoelde. Daar werd hij herkend en verraden door een landgenoot die als piekenier in Spaanse dienst was. Hij werd veroordeeld tot de galg.

Dirck verzuchte tegen de pater die hem moest bijstaan Al ware ick de seun va de koninck va francryck, alevel soude ick noch hanhgen en So ick goet op jeluyden costen gedroncken hebbe, sal ick nu veur jeluyden dansen. (Vertaald: Al was ik de zoon van de koning van Frankrijk, dan zou ik toch hangen en Zo goed als ik op jullie kosten gedronken (geleefd) heb, zo zal ik nu voor jullie dansen (hangen voor jullie plezier)).

Bronnen[bewerken]

In De boekaniers wordt gesuggereerd dat Dircks levensverhaal is gebaseerd op de volgende bronnen:

Rapporten aan Hackluyt, Virginia Company Londen (zie Richard Hakluyt)
Journaal Pater DiegoLlangaz van Valencia
Een Spaans boek (schrijver onbekend) over Almirante Juan de Guzman

Later wordt Dirck de Koeyedieff genoemd in Piraten Encyclopedie van Arne Zuidhoek uit 2006. Deze verscheen in 2022 als The Pirate's Way, waarin Dirck beschreven wordt als "Antonisz, Dirck aka Anthonysz De Koeyedieff".^[1] Zuidhoek baseert zich in zijn artikel niet op betrouwbare historische bronnen, maar losjes op Dick Dreuxs roman.

Bronnen, noten en/of referenties