Heerlijkheid De Munt
De Heerlijkheid De Munt was een dorpsheerlijkheid in het Land van Gulik tussen de heerlijkheid Wylre in het noorden en de heerlijkheid Tegelen in het zuiden.
Omschrijving[bewerken]
De heerlijkheid omvatte kasteel De Munt met enkele bijgebouwen, een paar boerderijen, alsmede een terrein met landerijen van onbekende omvang. Later kwam er een priorij bij.
Ontstaansgeschiedenis[bewerken]
In de vroege middeleeuwen werd door het Frankische Rijk voor de mulgouw (in die tijd de naam voor het gebied tussen de Maas en de Rijn) een momboir aangesteld. Zo'n mulgouw was in feite een (land)voogd. De voogd werd momber genoemd. Deze momber bestuurde de streek namens de Frankische koningen. Het momberschap werd in het Latijn een mundebordium of mundium. De burcht waarin de momber woonde werd ook Mundium, en later Munt genoemd. Het kasteel De Munt - in feite dus een momberschap - lag op een verhoogde heuvel, het was dus een zogenaamd Mottekasteel, door grachten omgeven.
Gulik[bewerken]
Vanaf 1331 viel Tegelen onder het vorstendom Gulik. Vanaf die tijd werd Tegelen bestuurd vanuit Brüggen; de heerschappij van kasteel De Munt was voorbij. Het kasteel werd nog een tijd bewoond, in 1550 door Gerard van Holtmeulen en eind 17e eeuw door Baron van Wevelickhoven. In de 1697 brandde het kasteel uit, waarna het verviel tot een ruïne. Op de Tetrarchia Ducatus Geldriae Ruremondana sive Hispanica, de kaart van het het overkwartier van Gelre die aan het eind van de 17de eeuw werd uitgegeven door Frederik de Wit, staat het kasteel de Munt aangegeven als In de Munt.[1] Op de Tranchotkaart uit 1805 wordt het kasteel vermeld als Mund. Op deze zeer gedetailleerde kaart is ook het drievoudige grachtenstelsel herkenbaar: de gracht rond de motte waarop het oude kasteel stond, de gracht om het huidige kasteel en de bijbehorende bongertshof, en de buitengrachten.
Zelfstandige heerlijkheid[bewerken]
Na de deling van het Frankische Rijk in de 9e eeuw werden de bestuurders in Tegelen rond het jaar 900 zelfstandige heren in plaats van leenheren, en werd de Munt een heerlijkheid. Deze Tegelse heren waren verwant aan de graven van Gulik en "Kassel" (Kessel), en dus van oude Frankische adel. In hun familiewapen staat dan ook, behalve Sint-Martinus (beschermheilige van Tegelen), ook de leeuw van Gulik.
Bronnen, noten en/of referenties
|
Dit artikel "Heerlijkheid De Munt" is uit Wikipedia. De lijst van zijn auteurs is te zien in zijn historische en/of op de pagina Edithistory:Heerlijkheid De Munt.
